Jak wiadomo, troska o dobro zwierząt znajduje się wysoko na liście priorytetów Jarosława Kaczyńskiego. Niestety, tam gdzie potencjalnie zyskują zwierzęta, stracić może polska gospodarka (i czystość naszych mieszkań). Kolce na parapecie niedługo znikną z naszych krajobrazów?
Prezes Prawa i Sprawiedliwości mając do wyboru dobro zwierząt albo przedsiębiorców, stawia do tej pory raczej na to pierwsze. Czasem wbrew swojej partii, czy wbrew swoim własnym ministrom. Przykładem może być chociażby ostatnia nowelizacja prawa łowieckiego. Także w przypadku zakazu hodowli zwierząt futerkowym wyraźnie zauważyć można rozdźwięk między tym, czego oczekuje prezes a tym, jakie rozwiązanie preferowałyby partyjne doły. Trzeba przy tym, przyznać, że niektóre z tych wolt wydają się być rozwiązaniami słusznymi. Jarosława Kaczyńskiego wymieniam z imienia i nazwiska w tym przypadku dlatego, że to on złożył jako pierwszy podpis pod omawianym projektem nowelizacji.
Rządzący nie przejmują się przedsiębiorcami, gdy w grę wchodzą względy ideowe – nowelizacja ustawy o ochronie zwierząt, choć słuszna, niesie ze sobą szkody dla gospodarki.
Proponowana nowelizacja ustawy o ochronie zwierząt, jeśli zostanie uchwalona, z całą pewnością zaszkodzi polskim przedsiębiorcom. W pierwszej kolejności trzeba by wskazać oczywiście postulowany zakaz hodowli zwierząt futerkowych. Hodowcy przekonują, że na jej uchwaleniu zyska ich zagraniczna konkurencja, chociażby z Rosji, która już teraz nie musi przestrzegać wyśrubowanych norm dotyczących warunków przetrzymywania zwierząt. Z drugiej beneficjentami nowelizacji będą niemieckie czy duńskie firmy zajmujące się utylizacją odpadów z przetwórstwa mięsnego, które do tej pory trafiały na fermy jako karma. Czy ten zakaz w jakikolwiek sposób ulży doli zwierząt? W żadnym wypadku – łatwo się spodziewać, że wraz z bankructwem hodowli, żyjące w nich zwierzęta po prostu zostaną zabite. Humanitarnie, przynajmniej w założeniu. To naturalna kolej rzeczy w przypadku likwidacji jakiejkolwiek przemysłowej hodowli.
Okazuje się, że stratnych może być więcej, a to za sprawą proponowanej zmiany art. 6 ust. 2 pkt 2. Obecnie brzmi on następująco: „Przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, a w szczególności: (…)”. Projekt usuwa z niego słowo „świadomie”. Jako, że znęcanie się nad zwierzętami, w myśl innych przepisów tej ustawy, jest przestępstwem, taka zmiana ma bardzo istotne konsekwencje. Konsekwencje karne będą mogły spotkać także osobę, która działa nieumyślnie. Wydaje mi się to być dobrym rozwiązaniem, choć dobrym pomysłem byłoby napisanie tego wprost. Także pozostałe zmiany tego artykułu są generalnie korzystne, faktycznie nastawione na zwalczanie przejawów ludzkiego rzeczywistego okrucieństwa względem zwierząt bądź bezmyślności. Z wyjątkiem nowego podpunktu 22.
Nowelizacja ustawy o ochronie zwierząt może przynieść bankructwo producentom kolców odstraszających gołębie
Projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt, art. 6:
2. Przez znęcanie nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo dopuszczanie do
zadawania bólu lub cierpień, a w szczególności: (…)
22) montowanie na elementach budynków urządzeń mogących powodować
zranienie lub okaleczenie ptaków, w szczególności kolców lub drutów
Z całą pewnością większość z nas spotkała się przynajmniej raz z montowanym na parapetach lub różnych innych względnie płaskich powierzchniach metalowych, pionowych kolcach. Czasem stosowane są również druciane siatki ochronne. Ich celem jest odstraszanie żyjącego w miastach ptactwa i zniechęcanie ich do siadania na wybranej powierzchni. Mówiąc wprost: gołębi. Chodzi o gołębie żyjące w miastach i przystosowane do egzystencji wśród ludzi. Bardzo dobrze przystosowane, trzeba dodać. Ich obecność dla jednych jest jak najbardziej korzystna – bo cieszą oko. Dla innych to istne utrapienie.
Ptaki brudzą swoimi odchodami nie tylko pomniki, ale też parapety, balkony, tarasy, gzymsy. Obecność zwierzęcych odchodów nigdy nie należy do przesadnie pożądanych, zwłaszcza wówczas, gdy są one w stanie niszczyć tynki budynków. Potrafią także budować gniazda w rynnach. Gołębie mogą przenosić choroby – salmonellozę, razem z żerującymi na nich obrzeżkami, boreliozę, do tego rozmaite pasożyty. Niektórzy nawet posuwają się do określania miejskich gołębi mianem „latających szczurów.” Warto jednak zauważyć, że są one w Polsce objęte częściową ochroną.
Nowelizacja ustawy o ochronie zwierząt ma ukrócić praktykę stosowania kolców i drutów. Z punktu widzenia pomysłodawców zmian, są one wyjątkowo niebezpieczne dla zwierząt. Jak dowiemy się z uzasadnienia do projektu nowelizacji, kolce powodują niejednokrotne nadziewanie się ptaków próbujących się w danym miejscu usadowić. Jak się łatwo domyślić, takie „nadzianie się” skutkuje u ptaka poważnymi obrażeniami wewnętrznymi i śmiercią. Pomysłodawcy wskazują, że obecnie dostępne są bardziej humanitarne rozwiązania – wykonane z silikonu lub plastiku. Warto zauważyć, że pomysłodawcy nie wskazują tutaj żadnych badań, które potwierdzałyby taką ocenę działania odstraszaczy.
Czy kolce na parapecie i druty naprawdę są w stanie zranić gołębie? Producenci zaprzeczają
Jak się łatwo domyślić, odmiennego zdania są producenci „odstraszaczy”. Ich zdaniem, udowodniono naukowo brak szkodliwości kolców dla ptaków. W informacji prasowej wystosowanej przez firmę z branży – Bird System – wskazano, że gołębie mają doskonały wzrok i po prostu unikają siadania tam, gdzie znajdują się kolce. Co więcej, ich upierzenie po kontakcie z instalacją wraca do normalnego kształtu. Producenci argumentują, że gdyby faktycznie kolce powodowały śmierć ptaków, to martwe gołębie trzeba by co rusz z nich ściągać – a takie przypadki prawie nie występują. Prawie, gdyż mogą się zdarzyć sytuacje, kiedy ptak jest w bardzo złej kondycji fizycznej czy wycieńczony, lub po prostu umrze w locie i spadnie na kolce faktycznie się na nie nadziewają.
Bird System przewiduje również, że skutki wprowadzenia przepisu w takim brzmieniu będą opłakane dla branży. Łatwo się domyślić, że kompletny zakaz stosowania danych produktów oznacza dla ich producentów gigantyczne straty. Miesięczne raptem vacatio legis, a więc okres od zakończenia procesu legislacyjnego do wejścia w życie ustawy, skutkować będzie koniecznością błyskawicznego demontażu wszystkich istniejących instalacji. To oznaczać będzie spore koszty dla miejskich budżetów. Nawet, jeśli producenci chcieliby się przestawić na „bardziej humanitarne rozwiązania”, wiązałoby się to z koniecznością przestawienia całej produkcji – co najpewniej również oznaczałoby ogromne koszty.
Producenci argumentują również, że proponowany przepis jest niejasny. Z tym, do pewnego stopnia, mogę się zgodzić. Projekt podpunktu 22 wskazuje, że przejawem znęcania się nad zwierzętami będzie montowanie na elementach budynków urządzeń, które mogą powodować zranienie lub okaleczenie ptaków. Jeśli kolce nie powodują zranienia lub okaleczania ptaków, to czy są faktycznie objęte zakazem? Z drugiej strony, czy samo wyszczególnienie kolców i drutów w projekcie nie oznacza, że instalacje takie stanowią przejaw znęcania się nad zwierzętami? Jedno jest pewne – klienci najpewniej nie będą chcieli ryzykować kary do trzech lat pozbawienia wolności.
W pożytecznym projekcie znajdują się niestety pomysły niepotrzebne, wręcz szkodliwe
Dla producentów odstraszaczy w najlepszym wypadku oznacza to duże straty. W najgorszym – bankructwo. Tymczasem, o ile pomysłodawcy projektu zarzucają stosowaniu kolców i drutów archaiczność, o tyle w żadnym innym kraju europejskim nie są one zabronione. Wisienką na torcie jest tradycyjna już w tej kadencji Sejmu niechęć do konsultowania daleko posuniętych zmian z tymi grupami, których te najbardziej dotyczą. Nad tym faktem Bird System również ubolewa, ja powoli się do niego już zdążyłem przyzwyczaić.
Faktem jest, że nowelizacja ustawy o ochronie zwierząt zawiera bardzo dużo pożytecznych rozwiązań. Piętnowanie faktycznego znęcania się nad zwierzętami jest w Polsce potrzebne, tak samo jak wykorzystywanie w tym celu prawa karnego. W dziedzinie empatii wobec zwierząt wiele w naszym kraju pozostało do zrobienia i bardzo mnie cieszy, że partia rządząca działa aktywnie w tym kierunku. Nie oznacza to jednak, że zmiany powinny odbywać się z całkowitym lekceważeniem wpływu na gospodarkę oraz poszczególne polskie przedsiębiorstwa. Zwłaszcza, jeśli proponowane rozwiązania nie przyczyniają się faktycznie do poprawy losu zwierząt a jedynie przysparzają sporych kłopotów ludziom.
