Kilkukrotnie nowelizowana ustawa hazardowa, z dnia 19 listopada 2009 r., dalej jako ugh, jest w tym względzie gwarancją legalności i bezpieczeństwa udziału w grach sprzedawanych przez Totalizator Sportowy Sp. z o. o. - spółkę Skarbu Państwa, właściciela marki LOTTO. W pewnych obszarach ma on całkowitą wyłączność i prawnie zagwarantowany monopol, na organizowanie legalnych zakładów. W niektórych innych typach gier losowych można ubiegać się o koncesję Ministra Finansów. Czy jednak jest jakaś znacząca różnica, między graniem w Lotto przez Internet, a klasycznym, kupionym stacjonarnie kuponem? Odpowiedzi wprost udziela nam wspomniana na wstępie ustawa:
Art. 2. 1. Grami losowymi są gry, w tym urządzane przez sieć Internet, o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku. Są to: [...]
Przepis ten, zrównuje klasyczny kupon z kuponem wirtualnym, następnie wymienia różnorakie typy gier losowych. Już na samym wstępie zastrzegłem, że nie każdy
zakład internetowy jest sobie równy i tak samo bezpieczny. Przykładowo - gry karciane czy "cylindryczne", mogą być prowadzone w kasynie, po uzyskaniu odpowiedniej koncesji. Jak jednak ustawa reguluje zakłady przez Internet? Odpowiedzi dostarczy nam art. 5 ust. 1b ugh:
Urządzanie gier hazardowych przez sieć Internet, z wyjątkiem zakładów wzajemnych i loterii promocyjnych, jest objęte monopolem państwa.
Czym są powyższe wyjątki?
W tym momencie powinno być już jasne, że zakłady organizowane przez Totalizator Sportowy, jako reprezentanta państwowego monopolu, są legalne z mocy samego prawa. Gwarantem bezpieczeństwa są natomiast wewnętrzne procedury oraz stosowne systemy informatyczne, które tworzą „system bezpieczeństwa”.
Pojawia się jednak pytanie czym jest zakład wzajemny i loteria promocyjna, czyli wspomniane przez ustawę wyjątki od całkowitego monopolu.
Pierwszą część odpowiedzi znajdziemy w art. 2 ust. 2 wspomnianej ustawy. Zakład wzajemny może występować więc jako totalizator, bądź zakład bukmacherski. Pierwszy z podtypów ustawodawca definiuje jako przewidywanie zmagań sportowych (ludzi bądź zwierząt), a ewentualna wygrana będzie zależała od sumy łącznie wpłaconych stawek. Drugi, polega na przewidywaniu zdarzeń, w tym zdarzeń wirtualnych, a wygrana zależna jest od umówionego między przyjmującym zakład a wpłacającym stawkę stosunku wpłaty do wygranej.
Definicję loterii promocyjnej, znajdziemy zaś w art. 2 ust. 1 pkt 10 ugh. Polega ona na nieodpłatnej szansie na wygraną (pieniężną lub rzeczową), na skutek zakupienia pewnego towaru bądź usługi lub innego dowodu udziału w grze. Przykładowo - kupując kawę marki X, mamy szansę otrzymać bon o wartości 1.000 złotych, jeżeli pod nakrętką znajdziemy rysunek sztabki złota.
Czy Lotto przez Internet jest legalne?
Tak - Totalizator Sportowy, właściciel marki LOTTO, jest wyłącznym organizatorem legalnych zakładów w internecie, poza przytoczonymi powyżej wyjątkami. Pozostałe formy gry również muszą działać w oparciu o koncesję, więc należy zachować ostrożność i zweryfikować czy konkretny podmiot na pewno ją ma - nielegalny zakład może oznaczać kłopoty.
Co daje nam to, że dany zakład jest legalny? Po pierwsze, zyskujemy pewność, że otrzymamy wygraną - o ile oczywiście uda nam się wygrać. Po drugie, nie musimy się martwić o to, jak Urząd Skarbowy potraktuje naszą wygraną. Tymczasem dochód z nielegalnego hazardu mógłby być kłopotliwy - w najlepszym razie, jeżeli źródło naszej wygranej nie wyjdzie na jaw, może spotkać nas karna stawka podatku dochodowego - 75% od dochodów z nieujawnionych źródeł. W najgorszym, ugh przewiduję karę 100% uzyskanej wygranej, niepomniejszonej o kwoty wpłaconych stawek. Tymczasem kodeks karny skarbowy dodatkowo przewiduje również grzywnę, w wysokości do 120 stawek dziennych.
Warto przy tym zaznaczyć, że zwykłe zakłady (np. między znajomymi) nie są w Polsce nielegalne. Tworzą one jednak co najwyżej tzw. zobowiązania naturalne. Oznacza to, że nie można dochodzić spełnienia świadczenia z takiego zakładu przed sądem. Z drugiej strony nie można odzyskać w świetle prawa zwrotu, za już spełnione świadczenie naturalne. Warto mieć więc na rozwadze, że egzekwowanie takich "towarzyskich zakładów" opiera się wyłącznie na zaufaniu i dobrej woli stron.
