Na świecie funkcjonuje wiele Stref Czystego Transportu. Dla mieszkańców miast oznaczają one przede wszystkim poprawę jakości powietrza przez ograniczenie emisji spalin. W Polsce pierwsza SCT ma zacząć funkcjonować w Krakowie już od 1 stycznia 2023 r. Właśnie weszło w życie rozporządzenie, które normuje sposób oznakowania uprawnionych aut. Chodzi o specjalne naklejki na szybę wymagane w Strefach Czystego Transportu.
Czym jest SCT?
SCT, czyli Strefa Czystego Transportu to obszar, po którym swobodnie poruszać się mogą tylko pojazdy spełniające określone normy emisji spalin. Jego kształt i rozległość ustala rada miasta. Przy tym nie musi być to jeden zwarty obszar, a może przybrać formę wysp rozsianych w konkretnych dzielnicach miasta. W SCT chodzi więc głównie o redukcję zanieczyszczeń powietrza. Jak czytamy na stronie „sctwarszawa.pl”:
Po SCT mogą więc jeździć swobodnie różne rodzaje pojazdów – w tym z napędem benzynowym i dieslowskim. Jedynym kryterium jest spełnianie odpowiednio wysokiej normy emisji spalin EURO. Dla pozostałych pojazdów, które zanieczyszczają powietrze w znacznym stopniu, wjazd do strefy i poruszanie się po niej są zabronione.
Jak zapowiadają władze Warszawy, do SCT, która powstanie w stolicy, nie będą mogły wjechać samochody benzynowe wyprodukowane przed 2006 rokiem i diesle wyprodukowane przed 2011. Posiadacze wymienionych pojazdów będą mieli 12 miesięcy na dostosowanie się do kryteriów. Czyli zmianę auta albo rezygnację z samochodu na rzecz na przykład transportu miejskiego lub aut „na minuty”.
Auta nowsze będzie trzeba zaopatrzyć w naklejki na szybę wymagane w Strefach Czystego Transportu.
Naklejki na szybę wymagane w Strefach Czystego Transportu. Za ich brak – nawet 500 zł mandatu
Wzór nalepki określiło w nowym rozporządzeniu Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Naklejki na szybę wymagane w Strefach Czystego Transportu, właścicielom aut będą wydawały samorządy. Za brak oznaczenia w SCT, kierowca zapłaci do 500 zł kary.
źródło: Dziennik Ustaw
Naklejka będzie zawierała następujące informacje: rok produkcji pojazdu, rodzaj paliwa, informacja, czy nalepka została wydana w związku z wyłączeniem ustalonym przez radę gminy w uchwale o ustanowieniu strefy czystego transportu, nazwa gminy ustanawiającej strefę czystego transportu oraz numer rejestracyjny pojazdu.
SCT jako element polityki państwa na rzecz poprawy jakości powietrza
Jak czytamy na stronie kampanii warszawskiej SCT:
Będzie dobrze działała jako element mądrej polityki na rzecz poprawy jakości powietrza w mieście – obok wymiany pieców i zakazu palenia węglem i drewnem, uspokajania ruchu w centrum, wyprowadzenia tranzytu poza miasto, regularnego mycia ulic, rozwoju transportu publicznego i promowania ruchu rowerowego oraz pieszego. Tylko połączenie tych działań pozwoli nam na poradzenie sobie z całym problemem.
Tak naprawdę, Strefy Czystego Transportu wprowadzamy dość późno. Prawnie zostały one bowiem uregulowane już w ustawie o elektromobilności i paliwach alternatywnych z 2018 roku. Ustawa ta jednak przewidywała wręcz nierealne dla obecnego stopnia rozwoju wymogi co do strefy.
Przed nowelizacją, w teoretycznej SCT mogły poruszać się tylko pojazdy elektryczne, wodorowe lub zasilanie gazem ziemnym (CNG). Przy tak rygorystycznych wymogach, w poprzednim stanie prawnym istniała też bardzo długa lista wyjątków, dzięki którym, osoba kierująca samochodem benzynowym np. z 2004 roku mogłaby poruszać się po strefie, jeśli byłaby jej mieszkańcem. Moim zdaniem, taka regulacja była pozbawiona sensu.
W grudniu 2021 roku, po licznych apelach władz miast, Prezydent podpisał nowelizację ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, która między innymi implementuje dyrektywy unijne. To dzięki niej będzie możliwe stworzenie już w 2023 roku dobrze funkcjonującej Strefy Czystego Transportu w Krakowie, a następnie w Warszawie.
Dla osób, które chcą sprawdzić, czy ich samochód spełni normy wjazdu do pierwszej SCT w Krakowie, powstał specjalny kalkulator. Można z niego skorzystać na tej stronie.