Najbezpieczniejszą i najbardziej korzystną dla pasażera możliwością jest ta, która wynika z art. 17 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1371/2007 dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym. Co ważne, droga ta nie wyłącza oczywiście możliwości dochodzenia swoich praw na gruncie prawa cywilnego.
Prawo unijne a opóźniony pociąg
Według wspomnianego artykułu, pasażer może zażądać od przedsiębiorstwa kolejowego odszkodowania za opóźnienie w przypadku opóźnienia pomiędzy podanym na bilecie miejscem wyjazdu i miejscem docelowym. Przepis ten dotyczy jednak jedynie pociągów dalekobieżnych, tj. z wyłączeniem przewoźników regionalnych. Stosowny formularz składa się w kasie, bądź wysyła listownie na adres przewoźnika. Wniosek można uzyskać odpowiedniej w kasie biletowej. Wysokość odszkodowania wynosi
- 25 % ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego od 60 do 119 minut
- 50 % ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego 120 minut lub więcej
Co ważne, odszkodowanie za opóźnienie oblicza się w stosunku do ceny, jaką pasażer faktycznie zapłacił za opóźnioną usługę. Gdy umowa transportu dotyczy podróży w obie strony, odszkodowanie za opóźnienie w podróży docelowej lub powrotnej obliczane jest na podstawie połowy ceny zapłaconej za bilet. Przy obliczaniu czasu opóźnienia nie uwzględnia się tych, co do których przedsiębiorstwo kolejowe może udowodnić, że zdarzyły się poza terytorium, na którym stosuje się prawo UE, na przykład na terenie Ukrainy, czy Białorusi.
Termin i forma wypłaty odszkodowania
Wypłata odszkodowania następuje w ciągu miesiąca od złożenia wniosku. Najpopularniejszy polski przewoźnik będzie nam oferował rabat przy zakupie przyszłych biletów, odpowiednio w wysokości 25% i 50%. Czy jest to opłacalne? To zależy od nas.
Jeżeli chcielibyśmy natomiast otrzymać nasze odszkodowanie w pieniądzach, to będzie ono nam wypłacone w takiej formie tylko jeżeli wyraźnie wyrazimy taką wolę. Co jest jednak kluczowe, przewoźnik nie musi wypłacić odszkodowania jeżeli jego wysokość nie będzie przekraczać 4 EUR.
Odszkodowanie za opóźniony pociąg
Następny w kolejności artykuł wspomnianego Rozporządzenia zawiera w sobie szereg czynności, jakie przewoźnik musi wykonać względem pasażerów (znajdujących się w pociągu) w przypadku, gdy występuje opóźnienie. Warto o tym wiedzieć mimo, że rzeczywistość bardzo często wskazuje na zupełnie inne praktyki.
Po pierwsze, niezwłocznie po otrzymaniu informacji o opóźnieniu, przewoźnik musi poinformować pasażerów o zaistniałej sytuacji oraz o spodziewanym czasie przyjazdu lub odjazdu. Dodatkowo przysługują nam
- posiłki i napoje odpowiednio do czasu oczekiwania, jeżeli są one dostępne w pociągu lub na stacji lub mogą zostać w rozsądnym zakresie dostarczone
- o ile jest to fizycznie możliwe, zakwaterowanie w hotelu lub innym miejscu oraz transport pomiędzy stacją kolejową a miejscem zakwaterowania w przypadkach konieczności pobytu przez jedną lub kilka nocy albo jeżeli niezbędny jest pobyt dodatkowy
- o ile jest to fizycznie możliwe, transport z pociągu do stacji kolejowej, do miejsca odjazdu zastępczego środka transportu lub do miejsca przeznaczenia, jeżeli pociąg został unieruchomiony na trasie
Jeżeli jednak dalej nie pojedziemy, to przedsiębiorstwo kolejowe musi zorganizować jak najszybciej zastępczy transport pasażerów. Na żądanie pasażera przedsiębiorstwo kolejowe zaświadcza na bilecie, że połączenie kolejowe uległo opóźnieniu. Jeżeli o tym zapomnimy, to na szczęście dane te są przechowywane w systemie teleinformatycznym przewoźnika. Brak takiej adnotacji na bilecie nie ma wpływu na możliwość uzyskania odszkodowania.
