Podział administracyjny Polski jest czymś, do czego zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Pomimo tego jest on dość mocno krytykowany. Najczęstszym zarzutem jest to, że granice województw nie odzwierciedlają historycznych podziałów pomiędzy poszczególnymi regionami naszego kraju. Na szczęście mamy jeszcze pasjonatów, którzy swoimi pracami mogą zawstydzić urzędników.
Obecny podział administracyjny Polski obowiązuje od 1 stycznia 1999 roku i został wprowadzony wielką reformą przez rząd Jerzego Buzka. Podzieliła ona nasz kraj na 16 województw, 380 powiatów i 2478 gmin. W ten sposób zastąpiono dotychczasowy podział, w którym funkcjonowało 49 niewielkich województw. Zmiany były podyktowane nadchodzącą akcesją do Unii Europejskiej i miały na celu utworzenie większych regionów, które mogłyby lepiej walczyć i wykorzystywać środki unijne. Prace nad reformą trwały dość długo i przez ten czas przedstawiono wiele propozycji podziału kraju. Ostatecznie stanęło na podziale na 16 dużych województw. Od tamtej pory co jakiś czas pojawiają się głowy o reformie obecnego podziału. Najczęściej mówi się o odłączeniu Warszawy i stworzeniu Województwa Warszawskiego.
Jak wyglądałby podział administracyjny Polski, gdyby uwzględniono historyczne uwarunkowania?
Weźmy za przykład takie województwo warmińsko-mazurskie. Swoją powierzchnią obejmuje Warmię, Mazury, historyczną część Prus, część Powiśla, Żuławy Wiślane, a nawet Suwalszczyznę. Każdy miłośnik historii przyzna, że historycznie są mocno zróżnicowane. Pewien pasjonat historii regionów stworzył swoją mapę, która przedstawia jego propozycję na nowy podział administracyjny Polski. Zakłada ona podział na 13 województw, których zarówno nazwy, jak i granice odpowiadają ich historii. Znajdziemy tu na przykład Pomorze Zachodnie, Nową Marchię, Prusy, Łużyce czy Kujawy. Efektami swojej pracy chwali się na Facebooku.
Widać, że w ramach niektórych województw wyodrębniono mniejsze regiony, które autor uznał za zbyt małe, aby tworzyły samodzielną strukturę samorządową. Mrówcza praca objęła również wewnętrzny podział powiatów i gmin. Najbardziej do tej pory został opracowany podział Prus Wschodnich:
Inny kartograf przedstawił zupełnie odmienną wizję podziału. Według niego Polska powinna zostać podzielona na 10 dużych województw oraz 60 mniejszych jednostek, które bardziej niż województwa odwzorowują historyczne i kulturowe podziały.
To oczywiście amatorskie propozycje miłośników lokalnej kultury i historii. Niemniej jednak wyraźnie widać, że nawet te propozycje znacząco odbiegają od aktualnej mapy administracyjnej Polski. Z okazji nadchodzącej setnej rocznicy odzyskania niepodległości, drobne korekty czekają nasze godło. Nowe godło Polski ma uwzględniać niektóre z postulatów heraldyków. Być może podobne korekty przydałyby się wewnętrznym granicom naszych regionów?