Niejasność przepisów jest zmorą podatników i narzędziem fiskusa do nadużywania uprawnień. Kolejnym przykładem na to jest prawo fiskusa do informacji o podatnikach. NSA wskazał, że nie jest uprawnienie bez ograniczeń.
Prawo fiskusa do informacji o podatnikach
Portal prawo.pl opisał sprawę podatniczki, od której naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego w Łodzi zażądał dokumentów i informacji dotyczących 100 przesyłek, które odebrała w przeciągu prawie 1,5 roku. Powołał się na art. 45 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej. Przepis ten mówi, że organy KAS, w celu realizacji ustawowych zadań (…) mogą przetwarzać informacje, w tym dane osobowe, od osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, o zdarzeniach mających bezpośredni wpływ na powstanie lub wysokość niepodatkowych należności budżetowych. Zobowiązania podatkowego lub należności celnych, o zdarzeniach wynikających ze stosunków cywilnoprawnych lub faktycznych czynności mogących mieć wpływ na powstanie obowiązku podatkowego lub wysokość zobowiązania podatkowego. A także występować do tych podmiotów o udostępnienie dokumentów zawierających informacje, w tym dane osobowe.
Ma prawo, ale …
Fiskus zażądał o kobiety dowodów zakupu otrzymanych towarów. Potwierdzeń płatności. Informacji o tym, jak zamawiała produkty. Z kim się kontaktowała, jakie były miejsca dostaw i wielu innych. Wobec podatniczki nie toczyło się postępowanie. Żądanie fiskusa było związane z ustaleniami KAS, o handlujących na targowiskach pod Łodzią, którzy nie rozliczają się z fiskusem, tak jak powinni. NSA skargę kasacyjną, z powodu jej błędów, oddalił. Sąd ocenił, że organ podatkowy ma prawo żądać od podmiotów prowadzących działalność gospodarczą przekazania określonych danych oraz dowodów. Zarówno w trakcie trwania postępowania podatkowego lub kontrolnego jak i przed ich wszczęciem. Gdyż uzyskane w ten sposób dane, mogą posłużyć do ustalenia czy przedsiębiorca zapłacił odpowiedni podatek.
Ta ocena NSA nie zmienia faktu, że sąd był zaniepokojony zakresem informacji, których zażądał urząd skarbowy. Jak podaje portal prawo.pl, NSA w ustnym uzasadnieniu stwierdził, że art. 45 ustawy o KAS, jest nadal niedookreślony. Mimo jego zmiany.
„Jest mowa o zdarzeniach mających bezpośredni wpływ na powstanie wysokości zobowiązania podatkowego lub należności celnej. Ale jeżeli on (red. art. 45) miałby być stosowany w takiej formie jak uczynił to organ podatkowy I instancji to można by powiedzieć, że organy podatkowe robią wszystko, aby pozbawić się możliwości stosowania tego przepisu” stwierdził sędzia sprawozdawca.
O jakie informacje chodzi?
Chodzi o to, że urząd skarbowy żądanie informacji uzasadniał kontekstem zdarzeń mających bezpośredni wpływ na powstanie i wysokość zobowiązania. A tymczasem żądał danych o sposobie składania zamówień. O osobach, z którymi uzgadniano zamówienia. Danych kontaktowych czy treści uzgodnień dotyczących zamawianych towarów.
„Jeśli organ podatkowy będzie podchodził w ten sposób. Na podstawie tego przepisu żądał takich informacji, to można oczekiwać, że jednak może powstać pytanie czy ten zakres żądanych informacji jest uzasadniony tym przepisem” cytuje sędziego sprawozdawcę NSA, prawo.pl
Podatnik, od którego fiskus żąda informacji, o których mowa w art.45 może złożyć na to zażalenie. Natomiast nieudostępnienie informacji we wskazanym terminie lub w niepełnym zakresie, w przypadku prawidłowego wezwania, pozwala nałożyć na podatnika karę w wysokości do 10 tys. zł.
Zbieranie przez fiskusa informacji o podatnikach budzi emocje. Nie chodzi tylko o art. 45 ustawy o KAS. Niedawno Rzecznik Praw Obywatelskich interweniował w Ministerstwie Finansów w innej sprawie. Od lipca zmieniły się przepisy, dzięki, którym fiskus zagląda na konta bankowe. W ocenie Polaków podatki są za wysokie, niesprawiedliwe i zbyt skomplikowane.
