Nowe zalecenia Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego wzbudziły spore kontrowersje – wynika z nich bowiem, że przejście na zmienne oprocentowanie (ze stałego) może być przed upływem określonego terminu po prostu niemożliwe. W związku z tym KNF zdecydowała się na przesłanie dodatkowych wyjaśnień.
Przejście na zmienne oprocentowanie niemożliwe? KNF wyjaśnia
Kilka dni temu informowałam na łamach Bezprawnika, że refinansowanie kredytu ze stałym oprocentowaniem może okazać się niemożliwe – przynajmniej przed upływem kilkuletniego okresu, w którym zgodnie z umową kredytową ma obowiązywać stała stopa procentowa. Wszystko ze względu na najnowsze zalecenia UKNF. Wynikało z nich, że klient może wprawdzie negocjować z bankiem warunki umowy kredytowej i stawkę oprocentowania jeszcze podczas trwania okresu stałej stopy procentowej (czyli najczęściej – w ciągu pierwszych pięciu lat od zawarcia umowy), ale pod warunkiem, że nowa stawka również będzie ustalona dla okresowo stałego oprocentowania – i to na kolejne pięć lat. Przejście na zmienne oprocentowanie przed upływem tego okresu miałoby być zatem praktycznie niemożliwe, również w przypadku refinansowania kredytu i przeniesienia zobowiązania do innego banku.
Komisja przesłała redakcji „Business Insidera” dodatkowe wyjaśnienia dotyczące tej kwestii. KNF podtrzymuje zdanie, że takie praktyki (czyli przejście na zmienne oprocentowanie podczas trwania okresu stałej stopy procentowej, w tym przeniesienie zobowiązania do innego banku w celu zmiany na zmienne oprocentowanie) nie powinny być stosowane przez banki. Jak twierdzi Emil Radziszewski, dyrektor zarządzajacy pionem nadzoru bankowego w UKNF, dopuszczenie takiej praktyki byłoby próbą krótko lub długoterminowego obniżenia kosztów obsługi kredytu, ale – poprzez zwiększenie ryzyka stopy procentowej w długim okresie. To z kolei ma bezpośrednie przełożenie na ryzyko kredytowe dla banków, a niekiedy, co najlepiej pokazał przykład frankowiczów, również ryzyko prawne. Tym samym banki, niejako dla własnego bezpieczeństwa, powinny uniemożliwiać przejście na zmienne oprocentowanie w trakcie obowiązywania okresowo stałej stopy procentowej.
Zalecenia, ale nie rekomendacja w sensie prawnym
Jednocześnie KNF podkreśla, że jej stanowisko (przesłane w liście do banków) ma formę zaleceń; nie jest to rekomendacja w sensie prawnym. Tym samym teoretycznie bank może zdecydować się na postąpienie wbrew zaleceniom Komisji. W praktyce jednak można się spodziewać, że banki będą się do nich stosować. Nie powinno to zresztą dziwić, bo w przeszłości dochodziło do podobnych sytuacji; nadzór wydawał zalecenia (ale nie w formie rekomendacji) i to zwykle wystarczało, by banki ich przestrzegały. Można zatem się spodziewać, że wcześniejsze przejście na zmienne oprocentowanie faktycznie będzie niemożliwe. Dla części klientów, planujących już przy podpisywaniu umowy kredytowej, przejście na zmienne oprocentowanie w perspektywie 2-3 lat, może stanowić to spory problem.
