O ile w przypadku umowy o pracę oczywiste jest, że pracownik ma prawo do przerwy, o tyle w przypadku umowy zlecenia – niekoniecznie. Jak to wygląda w praktyce i czy przerwa w pracy na umowie zleceniu jest możliwa?
Przerwa w pracy na umowie zleceniu: czy przysługuje zleceniobiorcy?
Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę mają zagwarantowane przerwy w pracy – dzięki przepisom Kodeksu pracy. Jeśli pracują co najmniej 6 godzin w trakcie dnia, przysługuje im jedna, 15-minutowa przerwa.
Jak jest jednak w przypadku zleceniobiorców, których de facto nie łączy stosunek pracy ze zleceniodawcą w rozumieniu przepisów prawa pracy? Umowa zlecenia jest w końcu umową cywilnoprawną – co oznacza, że jest regulowana przepisami Kodeksu cywilnego. Ten jednak nie reguluje wprost kwestii takich kwestii. To oznacza, że przerwa na umowie zlecenia jest zależna od zapisów w umowie między stronami.
Warto jednak przy tym pamiętać, że umowa zlecenia charakteryzuje się brakiem określenia wymiaru pracy – w tym ścisłego wyznaczania godzin rozpoczęcia i zakończenia pracy. Dodatkowo inną podstawową cechą umowy zlecenia jest swoboda i samodzielność zleceniobiorców, jeśli chodzi o organizację swojej pracy. Tym samym teoretycznie to od zleceniobiorcy zależy, jak zorganizuje sobie pracę. W innym wypadku, gdy zleceniodawca próbuje narzucić sztywne ramy czasowe – jeśli chodzi o pracę w ciągu dnia – powinien tak naprawdę zawrzeć ze zleceniobiorcą umowę o pracę.
Przerwa w pracy na umowie zleceniu: teoretycznie zleceniodawca nie powinien jej zakazywać
Część specjalistów uważa przy okazji, że może i Kodeks cywilny nie reguluje kwestii przerwy w przypadku umowy zlecenia, to zleceniobiorcy – jeśli zleceniodawca odmawia im przerwy – mogą teoretycznie powołać się na… Kodeks pracy. Chodzi o art. 304 par. 1:
Pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, o których mowa w art. 207 § 2, osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą.
Przerwa przeznaczona na regenerację sił (w tym np. na zjedzenie posiłku) może być natomiast uznana właśnie za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Interpretacje są jednak różne. Zleceniobiorca powinien więc mimo wszystko pamiętać, że jeśli chce mieć zapewnione prawo do przerwy, najlepiej będzie, jeśli odpowiedni zapis znajdzie się w umowie między nim a zleceniodawcą.
Mimo to należy jednak pamiętać, że przerwa w pracy na umowie zleceniu nie jest przerwą płatną (chyba że strony postanowią inaczej). W tym czasie zleceniobiorca nie wykonuje bowiem swoich obowiązków – a wynagrodzenie co do zasady przysługuje za czas wykonywania zlecenia.
