Odejście od tradycyjnego podziału na wadę fizyczną i prawną, ujednolicenie terminów przedawnienia oraz nowa hierarchia środków ochrony. To wszystko gwarantować ma nam rękojmia konsumencka. Rząd tradycyjnie już jest mocno spóźniony z wprowadzeniem zmian, lecz na dniach nowe przepisy wreszcie powinny wejść w życie.
Rękojmia konsumencka, czyli ochrona ponad biznes
Długo zapowiadane zmiany nareszcie nadchodzą. Z pewnością ich wprowadzenie ucieszy konsumentów, którzy zyskają kolejne narzędzia ochrony. Zdecydowanie mniej powodów do zadowolenia mają przedsiębiorcy. Na nich spadają bowiem kolejne obowiązki z tytułu rękojmi, a ściślej rzecz ujmując obowiązek jeszcze większego zwrócenia uwagi na transakcje zawierane z podmiotami nieprofesjonalnymi.
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że od teraz wszystkich regulacji dotyczących rękojmi przy sprzedaży konsumentom należy szukać nie w Kodeksie cywilnym, a ustawie z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta. Tym samym zniknie słynny podział na wady fizyczne i prawne. W zamian za to pojawi się definicja zgodności towaru z umową. Dzięki temu przepisy zostaną dostosowane do obecnych realiów i problemów zgłaszanych przez konsumentów.
Warty uwagi jest też wydłużony termin do domniemania niezgodności towaru z umową w momencie sprzedaży. Dziś wynosi on rok, po zmianach ciężar dowodu w tym zakresie będzie obciążał przedsiębiorcę przez dwa lata. W skrócie przez cały czas trwania rękojmi to sprzedawca będzie się musiał martwić jak udowodnić, że towar był jednak zgodny z umową.
W projekcie ustawy uporządkowano również kwestię wyboru przysługujących konsumentowi środków ochrony. Pierwszeństwo zyska wymiana lub naprawa rzeczy. Dopiero w dalszej kolejności będzie można żądać obniżenia ceny lub po prostu odstąpić od umowy.
Zmiany mocno spóźnione, więc na okres przejściowy nie ma co liczyć
Wszystkie wprowadzane regulacje stanowią implementację, chciałoby się powiedzieć nowej, dyrektywy unijnej w zakresie ochrony konsumentów. Sęk w tym, że rękojmia konsumencka powinna obowiązywać w naszym kraju już od stycznia 2022 roku. Taki termin na wdrożenie nowych przepisów do własnych porządków prawnych miały bowiem państwa członkowskie Unii Europejskiej. Polski rząd tradycyjnie takimi zapisami się nie przejmuje.
Tak drastyczne opóźnienie sprawia, że okres vacatio legis będzie niezwykle krótki. W projekcie ustawy przewidziano bowiem wejście w życie nowych przepisów po 14 dniach od dnia ogłoszenia. To powinno nastąpić niebawem, gdyż ustawa leży już na biurku prezydenta. Czasu na przygotowanie się do nowych regulacji przedsiębiorcy nie będą więc mieli praktycznie wcale.
