Rząd przygotował projekt nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który ma uprościć proces przekształcania lokali we własność oraz ułatwić mieszkańcom dochodzenie swoich praw. Zmiany obejmują także nowe zasady dotyczące pełnomocników na walnych zgromadzeniach oraz przepisy dotyczące zarządzania garażami i nabywania sąsiednich działek. Czy spółdzielnie mieszkaniowe mają się czego bać?
W Polsce działa około 3,5 tys. spółdzielni mieszkaniowych, które zarządzają budynkami o różnej skali. Ich rola przez lata ewoluowała, ale niezmiennie pozostają ważnym elementem rynku nieruchomości. Spółdzielnie funkcjonują na pograniczu dwóch światów: z jednej strony pełnią funkcję społeczną a z drugiej działają na zasadach konkurencji z deweloperami.
Większa kontrola nad przekształceniem lokali we własność
Jednym z zasadniczych elementów nowelizacji jest możliwość skuteczniejszego dochodzenia przez mieszkańców praw do wyodrębnienia własności swojego lokalu. W przypadku, gdy spółdzielnia mieszkaniowa nie podejmie odpowiednio szybko stosownych działań, lokatorzy będą mogli zwrócić się do sądu.
Projektowane przepisy określają katalog sytuacji, w których sprawa będzie rozpatrywana w trybie procesowym, np. jeśli spółdzielnia uchyla się od złożenia oświadczenia woli. W innych przypadkach postępowanie będzie toczyło się w trybie nieprocesowym.
Nowe zasady dotyczące pełnomocnictwa na walnych zgromadzeniach
Nowelizacja przewiduje również zmiany dotyczące reprezentacji członków spółdzielni na walnych zgromadzeniach. Pełnomocnikiem będzie mogła być jedynie osoba bliska członka spółdzielni, aby wyeliminować nieprawidłowości i zabezpieczenie interesów mieszkańców. Do grona uprawnionych zaliczono wstępnych (rodziców, dziadków), zstępnych (dzieci, wnuki), rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, małżonka oraz osoby pozostające w faktycznym pożyciu.
Ponadto nowelizacja wyłącza możliwość organizowania walnych zgromadzeń z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Zebrania będą musiały odbywać się stacjonarnie. Według pomysłodawców dzięki temu wszyscy członkowie zyskają równe szanse uczestnictwa i wpływu na decyzje spółdzielni.
Uproszczone zasady nabywania sąsiednich działek
Kolejna istotna zmiana dotyczy możliwości nabywania przez wspólnoty mieszkaniowe przyległych działek. Nowelizacja jasno precyzuje, że nabycie takiej nieruchomości gruntowej będzie odbywało się na podstawie uchwały wspólnoty oraz wniosku zgłoszonego przez jej zarząd lub zarządcę.
Celem tych zmian jest umożliwienie dostosowania terenu wspólnoty do wymogów działki budowlanej, zwłaszcza gdy pierwotny podział nieruchomości pomijał drogi dojazdowe lub obszary pod infrastrukturę techniczną, np. kotłownie.
Wspólnota mieszkaniowa będzie ustawowym zarządcą wyodrębnionych lokali garażowych
Nowe przepisy jasno określają, że wspólnota mieszkaniowa będzie ustawowym zarządcą wyodrębnionych lokali garażowych. Niezależnie od modelu zarządu w danej wspólnocie garaż będzie zarządzany zgodnie z przepisami ustawy.
Współwłaściciele garażu będą mieli prawo podejmować decyzje przekraczające zwykły zarząd, np. uchwalać wysokość zaliczek na utrzymanie, przeprowadzać remonty oraz planować inwestycje. Taka zmiana ma zagwarantować lepsze zarządzanie garażami, ich utrzymaniem oraz zapewnić odpowiedni stan techniczny.