Na rynku występuje kilka rodzajów testów na obecność koronawirusa SARS-CoV-2. Najczęściej - w potocznym opisie - wyróżnia się testy antygenowe i na przeciwciała. Pierwsze badanie jest miarodajne, najpowszechniejsze i polega na pobraniu wymazu z gardła i błon śluzowych nosa. Drugie badanie wykonywane jest z krwi żylnej. Abstrahując od sposobu działania, pierwszą zauważalną różnicą pomiędzy jest cena.

Testy antygenowe - tj. molekularne RT PCR wykrywające genom wirusa w wydzielinach - wykonywane są na NFZ, ale na podstawie skierowania. Wykonanie testu z własnej inicjatywy jest kosztowne, a badanie to kosztuje ok. 300 złotych. Testy na przeciwciała (z krwi) są znacznie tańsze. Voucher na test można zakupić za niecałe 50-60 złotych, a nawet mniej. Jeżeli ktoś chce wykonać test samodzielnie, to odpowiedź nasuwa się sama.

Niestety, problematyka nie sprowadza się do samej ceny. Nie można stawiać między testem na przeciwciała a antygenowym znaku równości. Testy antygenowe wskazują - oczywiście w maksymalnym niemedecznym uproszczeniu - na zakażenie obecne, zaś testy na przeciwciała najskuteczniejsze są w okresie 2-3 tygodni od zakażenia.

Jak wyjaśniono w Stanowisku Konsultantów Krajowych w dziedzinie Mikrobiologii Lekarskiej, Chorób Zakaźnych, Diagnostyki Laboratoryjnej oraz Prezesa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych dot. testów na przeciwciała, rzeczone 2-3 tygodnie to okres, w którym osoba zakażona najpewniej nie przenosi już wirusa na innych.

Testy na przeciwciała mogą więc służyć jedynie do stwierdzenia przebytego zakażenia. Bardzo często podaje się także, że negatywny wynik testu z krwi wcale nie oznacza, że osoba jest zdrowa. Sam pozytywny wynik nie jest tożsamy z tym, że badany stanowi zagrożenie - może nawet wcale nie być chory. Testy "z krwi" traktować należy co najwyżej jako zaspokojenie ciekawości pt. "czy się jednak zakaziłem od X, a po prostu nie miałem/am objawów", które i tak nie jest miarodajne.

Niemniej w dalszym ciągu jest to test na koronawirusa, a wynik pozytywny stanowić może o kontakcie z SARS-CoV-2. Czy wynik pozytywny w teście na przeciwciała skutkuje obowiązkową kwarantanną? A jak się ma do statusu ozdrowieńca?

We wcześniej przywołanym stanowisku ekspertów znaleźć można apel, by nie wykonywać samodzielnie testów na przeciwciała. Co więcej, pozytywny wynik powininen być skonsultowany z lekarzem w celu otrzymania skierowania na test antygenowy (wymaz), który traktuje się jako jedyny wystarczająco miarodajny.

Otrzymanie pozytywnego wyniku testu na przeciwciała (z krwi) nie daje absolutnie żadnej pewności. Może oznaczać

Wynik negatywny może oznaczać

Zarówno wynik pozytywny jak i negatywny nie oznacza nic pewnego. Nie skutkuje zatem nałożeniem izolacji i kwarantanny. Może być jednak pomocny w dalszym leczeniu czy diagnostyce.

Testy na przeciwciała mają bowiem inny pozytywny skutek - pozwalają na wykrywanie ozdrowieńców.

Definicję zdrowieńca zawiera w sobie tzw. ustawa zakaźna i art. 2 pkt 19 stanowi, ze jest to osoba, u której ustąpiły objawy choroby zakaźnej. Próźno znaleźć uszczegółowienia tejże, toteż tutaj - niestety - faktycznie wiążące wydają się być takie źródła, jak strona gov.pl czy regionalne centra krwiodawstwa.

Przyjmuje się zatem, że ozdrowieńcem jest także osoba, która

Za statusem ozdrowieńca związanego jedynie z pozytywnym testem na przeciwciała nie idą obecnie żadne udogodnienia, także zwolnienie z kwarantanny. To przysługuje jedynie w wypadku osób, które przyjęły szczepionkę przeciw COVID-19, bądź wykonano wobec nich test PCR i zastosowano izolację (§4 ust. 7 tzw. rozporządzenia covidowego).