Obecnie staż pracy wylicza się głównie na podstawie tego, jak długo pracownik był zatrudniony na podstawie umowy o pracę. To jednak ma się zmienić – rządzący zamierzają dotrzymać obietnicy i wprowadzić zmiany zasad liczenia stażu pracy. Skorzystają m.in. osoby prowadzące działalność gospodarczą czy zleceniobiorcy.
Zmiana zasad liczenia stażu pracy. Nowe przepisy od 2026 r.
Już kilka miesięcy temu pojawiły się zapewnienia ze strony rządowej, że wprowadzona zostanie zmiana zasad liczenia stażu pracy. Teraz ten temat powrócił – za sprawą projektu ustawy. Wynika z niego, że od 2026 r. miałyby obowiązywać jednolite zasady wyznaczania stażu pracy dla celów ustalania uprawnień pracowniczych. Jak można przeczytać w Ocenie Skutków Regulacji,
Wskazać zaś należy, że w obecnych realiach rynku pracy w Polsce prace tego samego rodzaju wykonywane są na podstawie różnych stosunków prawnych i w różnych formach, co często wprost wynika z przepisów prawa (…). Ustalanie stażu pracy wyłącznie z odwołaniem się do okresów zatrudnienia na podstawie stosunku pracy prowadzi więc do nierównego traktowania w zakresie nabywania uprawnień pracowniczych osób, które przebyły okresy zatrudnienia na podstawie stosunku pracy i stosunków służbowych, oraz osób, które wykonywały pracę na podstawie innych stosunków prawnych i w innych formach.
Na zmianie prawa skorzystają głównie osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą (w tym m.in. samozatrudnieni); po zmianach do stażu pracy będą wliczane okresy prowadzenia przez nie firmy. Co jednak istotne, wliczane będą też okresy pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność – pod warunkiem, że opłacane były za nią składki na ubezpieczenia społeczne.
Po zmianie zasad do stażu pracy wliczane będą też okresy wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia czy świadczenia usług zawartych z obecnym pracodawcą.
Ustawodawca pamiętał o uwzględnieniu ulg
Ważne jest również to, że do okresu zatrudnienia wliczane będą też (w niektórych przypadkach) okresy działalności zawodowej, w trakcie których dana osoba nie podlegała ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. Mowa o sytuacjach, gdy dana działalność zawodowa do do zasady stanowi tytuł do ubezpieczeń społecznych, ale w konkretnym wypadku tak nie jest – chodzi np. o przedsiębiorców, którzy korzystają z ulgi na start. Okres prowadzenia działalności w trakcie korzystania z tej ulgi (gdy przedsiębiorca płaci tylko składkę zdrowotną) również będzie wliczany do stażu pracy. To samo będzie dotyczyć uczniów szkół ponadpodstawowych czy studentów do lat 26, którzy korzystają z ulgi.