Koniec okresu przejściowego po wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej nastąpi już o 1 stycznia przyszłego roku. Brytyjczycy w ostatniej chwili dogadali się z Brukselą, dzięki czemu uniknięto wzajemnych relacji opartej wyłącznie o zasady Światowej Organizacji Handlu. Tym niemniej Brexit w 2021 r. i tak wiele zmieni, także dla Polaków.
Już od przyszłego roku Wielka Brytania ostatecznie „rozwiedzie się” z Unią Europejską
Z dniem 1 stycznia 2021 r. kończy się okres przejściowy w stosunkach pomiędzy Wielką Brytanią a Unią Europejską po wystąpieniu tego państwa ze Wspólnoty. Praktycznie w ostatniej chwili udało się zawrzeć tzw. brexitowy deal. Chodzi o umowę handlową, która pozwala uniknąć opierania się wyłącznie o regulacje Światowej Organizacji Handlu.
To oznacza, że Brexit w 2021 r. przyniesie szereg zmian. Podstawowym celem wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej była w końcu chęć prowadzenia własnej, protekcjonistycznej polityki gospodarczej. Równocześnie Brytyjczycy zamierzają ukrócić imigrację niewykwalifikowanych pracowników z państw Wspólnoty. W szczególności: z krajów środkowo-wschodniej Europy.
Takie założenia siłą rzeczy oznaczają całkiem sporo istotnych zmian z punktu widzenia Polaków. I to pomimo deklarowanej wzajemnej życzliwości pomiędzy Warszawą a Londynem. Zapowiedziana niedawno rezygnacja przez Wielką Brytanię z udziału w programie Erasmus to właściwie wierzchołek góry lodowej.
Swoboda przepływu osób ustąpi miejsce systemowi punktowemu. Żeby uzyskać brytyjską wizę pozwalającą na zatrudnienie na terenie Zjednoczonego Królestwa, kandydat będzie musiał zdobyć określoną liczbę punktów. Ci, którym się nie powiedzie, nie będą mieli szans na wjazd na terytorium Wielkiej Brytanii
Brexit w 2021 r. przyniesie przede wszystkim zamknięcie brytyjskiego rynku pracy dla niewykwalifikowanej siły roboczej
Na system składają się kryteria obowiązkowe – oferta pracy od brytyjskiego sponsora, posiadanie umiejętności adekwatnych do oferty i znajomość języka angielskiego na poziomie co najmniej B1. Do tego dochodzą dodatkowe punkty za wykształcenie oraz liczbę wakatów w danym sektorze brytyjskiej gospodarki.
Osoby planujące pobyt dłuższy niż 6 miesięcy będą zobowiązane do uiszczenia specjalnej dopłaty imigracyjnej. Pieniądze te zostaną przeznaczone na potrzeby brytyjskiej państwowej służby zdrowia. W zamian imigrant otrzyma możliwość korzystania z jej usług.
Także studenci zamierzający uczyć się na terytorium Zjednoczonego Królestwa dłużej, niż przez pół roku, będą musieli uzyskać wizę studencką. Od lata 2021 r. brytyjskie władze wprowadzą także specjalną wizę absolwencką. Ta pozwoli przez 2 lata po ukończeniu brytyjskiej uczelni poszukiwać zatrudnienia na tamtejszym rynku pracy.
Dotychczasowi mieszkańcy Wielkiej Brytanii pochodzący z państw Unii Europejskiej będą mogli ubiegać się o przyznanie im statusu tzw. „osoby osiedlonej”. Warunkiem jest przebywanie na terenie Zjednoczonego Królestwa co najmniej 6 miesięcy w roku przez co najmniej pięć lat. Osoby przebywające w Wielkiej Brytanii krócej będą mogły w ten sposób uzyskać status tymczasowy. Długość pobytu wlicza się w obydwu przypadkach do dnia 31 grudnia 2020 r. włącznie. Co istotne: trzeba faktycznie przebywać na terytorium tego państwa.
Zmiany dla przedsiębiorców to przede wszystkim wprowadzenie ceł oraz znacząca rozbudowa transgranicznej biurokracji
Podróżując z Polski do Wielkiej Brytanii paszport będzie nam potrzebny dopiero od 1 października 2021 r. Obywatele naszego kraju o statusie osoby osiedlonej będą mogły podróżować do Zjednoczonego Królestwa z samym dowodem osobistym do końca 2025 r.
Obywatele brytyjscy będą mogli przebywać w krajach Strefy Schengen łącznie do 90 dni w każdym okresie 180 dni w ramach ruchu bezwizowego. Dłuższy pobyt na terenie Polski oznacza konieczność ubiegania się o wizę typu D. Także krótkie wycieczki na terytorium Wielkiej Brytanii będą dla obywateli polskich możliwe bez konieczności wyrabiania wizy turystycznej. Co do zasady, mowa o okresie do pół roku.
Rzeczpospolita Polska będzie cały czas uznawać brytyjskie prawa jazdy, w okresie ważności tych dokumentów. Trzeba jednak pamiętać, że po w ciągu pół roku należy je wymienić na polskie prawo jazdy.
Brexit w 2021 r. to także dość drastyczne zmiany dla przedsiębiorców zajmujących się eksportem do Wielkiej Brytanii
Niektóre zmiany dotkną także przedsiębiorców. Brexit w 2021 r. oznacza przede wszystkim przywrócenie przez Wielką Brytanię stosowania ceł na towary sprowadzane z Unii Europejskiej. Stawki będą oczywiście różniły się w zależności od rodzaju sprowadzanych do Zjednoczonego Królestwa towarów.
Szczególnie wysokich ceł należy się spodziewać w szczególności w przypadku niektórych rodzajów żywności. Dodatkowo Zjednoczone Królestwo planuje znaczące zaostrzenie wymogów sanitarnych i fitosanitarnych w przypadku żywych zwierząt i produktów odzwierzęcych. Te będą jednak wprowadzane stopniowo w ciągu 2021 r. Podobne restrykcje zaczną obowiązywać także w drugą stronę, w przypadku importu takich produktów z Wielkiej Brytanii.
Równocześnie należy się spodziewać dużo większych komplikacji natury biurokratycznej związanych z transportem towarów pomiędzy Wielką Brytanią a Unią Europejską. Wzrośnie liczba wymaganych dokumentów i licencji potrzebnych, by wwieźć dany towar do Zjednoczonego Królestwa.
Co do zasady, obrót wszelkiej maści towarami z Wielką Brytanią będzie musiał być zgodny nie tylko z przepisami wspólnotowymi, ale także z prawodawstwem Zjednoczonego Królestwa. Część zmian wejdzie w życie od razu od 1 stycznia 2021 r., inne będą wprowadzane systematycznie w ciągu roku.
Mniejsze lub większe zmiany mogą dotknąć także sektor usług, praktyki prawniczej, ochronę własności intelektualnej, oraz transfer danych osobowych do i z Wielkiej Brytanii.
