Rozporządzenie w sprawie zniesienia stanu epidemii już zostało opublikowane – od dzisiaj przechodzimy w stan zagrożenia epidemicznego. Co jednak zmienia się po zakończeniu stanu epidemii i czy obywatele powinni o czymś szczególnie pamiętać?
Co zmienia się po zakończeniu stanu epidemii?
Minister zdrowia Adam Niedzielski już na konferencji prasowej 6 maja zapowiedział zniesienie stanu epidemii i wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego. Przejście w stan zagrożenia miało na celu zasygnalizowanie, że „sytuacja zmierza w dobrym kierunku”. Z kolei w uzasadnieniu rozporządzenia z 13 maja wskazano, że zniesienie stanu epidemii jest zasadne ze względu na poprawę stanu epidemiologicznego na obszarze Polski. Dodatkowo podkreślono też, że zmniejszyło się gwałtowne rozprzestrzenianie zakażeń oraz liczba osób hospitalizowanych.
Co jednak zmienia się po zakończeniu stanu epidemii dla przeciętnych obywateli? Teoretycznie mogłoby się wydawać, że właściwie nic – już od końca marca nie trzeba na przykład nosić maseczek w pomieszczeniach zamkniętych (poza określonymi wyjątkami). Zniesione zostały również inne obostrzenia. Warto jednak mieć świadomość, że zmiany dotyczą głównie kwestii podatkowych.
Jeśli chodzi o podatki, to wraz z końcem miesiąca, w którym odwołany został stan epidemii (czyli de facto – z końcem maja) zniknie prawo do odliczania darowizn przekazywanych na cele związane z Covid-19. Do końca maja obowiązuje również jednorazowa amortyzacja środków trwałych służących do produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem Covid-19. Od czerwca przestanie też obowiązywać zwolnienie z podatku od przychodów z budynków.
Zmiany obejmą również odpady. Obecnie jeżeli posiadacz odpadów uzyskał zezwolenie na zbieranie lub przetwarzanie odpadów albo pozwolenie na wytwarzanie odpadów wydane na czas oznaczony, a termin ważności tej decyzji upływa w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz złożył wniosek o zmianę posiadanej decyzji w terminie do dnia 5 marca 2020 r., to termin obowiązywania tej decyzji był automatycznie przedłużony. Po 6 miesięcach od dnia odwołania stanu epidemii ten przepis straci moc, a tym samym – termin obowiązywania decyzji.
W niektórych kwestiach nie zmienia się nic – co jest niekorzystne dla obywateli
Zniesienie stanu epidemii nie ogranicza na przykład szerokich uprawnień ministra edukacji. W przypadkach uzasadnionych nadzwyczajnymi okolicznościami zagrażającymi życiu lub zdrowiu dzieci i młodzieży może on w drodze rozporządzenia czasowo ograniczyć lub zawiesić funkcjonowanie jednostek systemu oświaty na obszarze kraju lub jego części. Oprócz tego wątpliwości wzbudza również utrzymanie przepisu (jeszcze przez 6 miesięcy po zniesieniu stanu epidemii) o wstrzymaniu biegu przedawnienia karalności czynu i przedawnienia wykonywania kary.
Obywateli zdecydowanie może też razić to, że rządzący – mimo że już od jakiegoś czasu wiadomo było, że zniesienie stanu epidemii nastąpi – nie przygotowali żadnej zbiorowej informacji o zmianach w prawie. Na razie nie wiadomo, czy taki przewodnik ma szansę pojawić się na stronach rządowych.