Nowe technologie coraz śmielej wkraczają w praktycznie każdy aspekt naszego życia. Ich ogromny potencjał ułatwia chociażby komunikację, edukację, czy pracę. Za sprawą kolejnych zmian w prawie, komornicy zyskają innowacyjne możliwości. Dzięki nim, dłużnikom trudniej będzie opóźniać egzekucję.
Egzekucja z nieruchomości
Jedną z najbardziej dotkliwych form egzekucji, jest egzekucja z nieruchomości. Bardzo często prowadzi ona do pozbawienia dłużnika jedynego miejsca zamieszkania lub źródła utrzymania. Ze względu jednak na swoją wysoką skuteczność, jest często wybierana przez wierzycieli.
(…) Skierowanie egzekucji do nieruchomości dłużnika oraz składników jego majątku, do których przepisy o egzekucji z nieruchomości stosuje się odpowiednio, jest możliwe tylko na wniosek wierzyciela. (…) – art. 799 § 1 kodeksu postępowania cywilnego
Na wniosek wierzyciela, komornik zobowiązany jest więc do wszczęcia egzekucji z nieruchomości. Składa się ona z kilku etapów. Pierwszym z nich jest zajęcie nieruchomości. Następnie jej opis i oszacowanie. Kolejno obwieszczenie o licytacji i sama licytacja, która może doprowadzić do udzielenia przybicia, a następnie przysądzenia własności.
Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów. (…) – art. 999 § 1 kodeksu postępowania cywilnego
Dłużnicy chcący opóźnić postępowanie egzekucyjne imają się różnych metod. Jedną z nich jest próba opóźnienia dokonania opisu i oszacowania nieruchomości.
Opis i oszacowanie
Jako jeden z etapów postępowania egzekucyjnego z nieruchomości, opis i oszacowanie nie może zostać pominięty. Z jego przebiegu komornik sporządza protokół opisu i oszacowania. Sam zaś szczegółowy sposób jego przeprowadzenia został określony we właściwym rozporządzeniu. Mowa tutaj o rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 sierpnia 2016 r. w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzenia opisu i oszacowania nieruchomości. Przyjęte zasady mają zapewnić przede wszystkim sprawność postępowania oraz skuteczność egzekucji. Zgodnie z § 1 w/w rozporządzenia komornik jest zobowiązany do przeprowadzenia oględzin nieruchomości w celu sporządzenia jej opisu. Przeprowadzenie oględzin nie zawsze jest jednak możliwe. Dłużnicy bardzo często nie wpuszczają komorników na teren zajętej nieruchomości. A w przypadku wejścia na jej teren, próbują utrudniać dokonanie samych oględzin. To wszystko powodowało znaczne wydłużenie postępowanie egzekucyjnego.
Nowe technologie w egzekucji
Problem dostrzegł ustawodawca, który znowelizował obowiązujące przepisy. Zmiany wejdą w życie 20 grudnia 2023 r. Wszystko za sprawą rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 grudnia 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzenia opisu i oszacowania nieruchomości. Przewidziano w nim, że oględziny nieruchomości mogą zostać przeprowadzone przy użyciu urządzeń technicznych pozwalających zdalnie utrwalić obraz. Warunkiem aby było to możliwe jest gwarancja rzetelnego określenia stanu nieruchomości. Niezbędnym jest także umożliwienie następczego zapoznania się z treścią zapisanego obrazu, który został w ten sposób utrwalony. Powyższe daje komornikom potężne narzędzie przydatne w toku prowadzonej egzekucji. W przypadku bowiem utrudniania dokonania oględzin przez dłużnika, komornik może skorzystać z pomocy chociażby drona. Nic nie stoi wtedy na przeszkodzie by za jego pomocą komornik zebrał wszystkie niezbędne dane, umożliwiające dokonanie opisu i oszacowania. Oczywiście nie w każdym przypadku oszacowanie nieruchomości „z powietrza” będzie możliwe. Niemniej jednak w wielu przypadkach pozwoli to faktycznie usprawnić i przyśpieszyć postępowanie egzekucyjne.
