Niezmiernie trudnym przeżyciem dla dziecka jest pobyt w szpitalu. Również dla rodzica czy opiekuna prawnego jest to zazwyczaj sytuacja stresująca. Często warunki panujące w szpitalach dziecięcych pozostawiają wiele do życzenia. Natomiast zestresowany opiekun zapomina o przysługujących mu prawach, z których może korzystać.
Prawo do świadczeń zdrowotnych
Każdy ma prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Dzieci przyjmowane są do szpitala tylko, jeśli leczenie nie może odbywać się w warunkach domowych. Jeżeli istnieje możliwość leczenia dziecka w domu, to to właśnie będzie najlepsze dla niego miejsce.
Od lekarza udzielającego pomocy dziecku, można żądać zasięgnięcia opinii innego lekarza. Jeżeli takowe żądanie nie będzie bezzasadne, to lekarz zobowiązany jest opinii takiej zasięgnąć, bądź zwołać konsylium. Konsultacji można żądać również od pielęgniarki, która to zwróci się do innej osoby piastującej takie samo stanowisko.
Dziecko w szpitalu – co z rodzicem?
Dziecko ma prawo do całodobowej opieki rodzica / opiekuna. Szpital powinien wręcz zachęcać do pozostania z dzieckiem. Między innymi poprzez nie obciążanie rodzica, bądź opiekuna dodatkowymi kosztami oraz stwarzając odpowiednie warunki do pobytu z dzieckiem.
Rzeczywistość niestety bywa niezbyt kolorowa. Jeszcze nie tak dawno pobierano opłatę za udostępnianie pościeli rodzicowi. Często słyszy się o tym, iż na oddziałach dziecięcych rodzice śpią na podłogach, a do dyspozycji mają jedynie krzesło w ciągu dnia. Brak jest odpowiednio przygotowanego zaplecza sanitarnego. Łazienka często jest jedna na 20-30 osób, trudny jest dostęp do lodówki, mikrofali czy czajnika. Szpitale proszą o ograniczanie bagaży do minimum ze względu na trudne warunki lokalowe… Aczkolwiek szpital, to przecież nie hotel. Jest to miejsce, w którym musimy zrobić wszystko co możliwe, aby dziecko szybko odzyskało zdrowie, a nie skupiać się na swojej własnej wygodzie.
Prawo do informacji
Każdy rodzic, którego nie pozbawiono praw rodzicielskich, a także prawny opiekun małoletniego mają prawo do uzyskania wyczerpujących informacji o stanie zdrowia dziecka, rozpoznaniu, rokowaniach, planowanym leczeniu i zabiegach.
Dziecko w szpitalu również ma prawo uzyskać informacje o swoim stanie zdrowia. Informacje te powinny być przekazywane w sposób dostosowany do zdolności pojmowania dziecka. Osoby wykonujące zawody medyczne rozmawiając z małoletnim powinny kłaść nacisk na subtelność i możliwe maksymalne ograniczenie stresu u małego pacjenta.
Zatem mimo, iż w szpitalach często jest wielu pacjentów, a lekarzy i reszty personelu jest ograniczona liczba, to rodzic ma prawo zadawać pytania. A co najważniejsze ma prawo uzyskać na nie odpowiedzi. Jest to kwestia, która niekiedy jest zaniedbywana z różnych powodów. Pamiętać należy, iż lekarze w szpitalach są dla nas, a nie my dla nich. Zatem prawo do uzyskiwania informacji na temat dziecka oceniam jako jedno z najważniejszych przysługujących rodzicom i opiekunom praw. Można również wyrazić zgodę na udzielanie informacji o stanie zdrowia pacjenta określonym osobom trzecim.
Z drugiej strony istnieje prawo do tajemnicy informacji. Innymi słowy osoba wykonująca zawód medyczny nie może wedle swojego uznania udzielać informacji o stanie zdrowia pacjenta każdej napotkanej osobie bez odpowiedniej zgody rodzica, bądź opiekuna. Są jednak pewne wyjątki od tej reguły m.in. gdy zachowanie tajemnicy stwarzałoby niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta, bądź innych osób.
Zgoda na udzielenie świadczeń zdrowotnych
Rodzic tudzież opiekun może wyrazić zgodę na dokonanie określonego świadczenia zdrowotnego na rzecz małoletniego. Jednak jest to oczywiście prawo, a nie obowiązek, zatem równie dobrze można odmówić wykonania określonej czynności. Dzieci chronione są przed zbędnymi zabiegami diagnostycznymi i leczniczymi, jednak opiekun powinien być zawsze czujny.
Zwrócić uwagę należy na fakt, iż jeśli małoletni ma skończonych lat 16, to mimo zgody rodzica/opiekuna ma on prawo odmówić wykonania świadczenia zdrowotnego na swoją rzecz.
Prawo do poszanowania intymności i godności
W czasie udzielania świadczeń zdrowotnych małoletni pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności. Dziecko niekiedy nie potrafi rozeznać czy udzielana mu pomoc jest wykonywana w sposób właściwy. Zatem rolą rodzica lub opiekuna jest czuwanie nad poszanowaniem praw dziecka.
Zabawa i nauka
Każdemu dziecku należy zapewnić możliwość zabawy, odpoczynku oraz nauki podczas pobytu w szpitalu. Dzieci przebywające na oddziałach powinny być w podobnym wieku, a otoczenie winno być odpowiednio zaprojektowane, aby zaspokajało dziecięce potrzeby.
Co można zrobić, jeśli tak nie jest? W szarej rzeczywistości można chyba jedynie po prostu zmienić szpital. Biorąc jednak pod uwagę, iż dziecko trafia do placówki najczęściej z nagłego powodu, możliwości są bardzo ograniczone. Posiadając dzieci warto wcześniej zainteresować się jak wyglądają oddziały, chociażby pediatryczne w szpitalach najbliższej okolicy. Wbrew pozorom otoczenie w jakim dziecko przebywa jest również bardzo istotne w leczeniu.
Personel w oddziale dziecięcym
Osoby wykonujące zawody medyczne na oddziałach dziecięcych powinny zostać przygotowane do pracy z dziećmi tak, aby zaspokajać ich potrzeby psychiczne. Atmosfera na takich oddziałach musi być dostosowana do dzieci, przyjazna, dająca poczucie bezpieczeństwa i komfortu.
Pamiętać należy, iż zespół opiekujący się dzieckiem zobowiązany jest do zapewnienia dziecku ciągłości leczenia. Niedopuszczalna jest przykładowa sytuacja, w której lekarz zleca podawanie leków, a zespół pielęgniarek ich nie podaje.
W związku z powyższym rodzic czy opiekun powinien kontrolować co powinno dziecko otrzymywać i w jakich godzinach oraz czy faktycznie to otrzymuje.
Jaki szpital dla dziecka wybrać?
Jeżeli dziecko potrzebuje hospitalizacji na specjalistycznym oddziale, to jasnym jest, że wybrać należy szpital, który takowy oddział posiada. W zależności od miejscowości, jednak często nie ma zbyt dużego pola manewru.
Jeśli dziecko wymaga hospitalizacji, ale na zwykłym oddziale pediatrycznym zdecydowanie polecane są szpitale w mniejszych miejscowościach. Zazwyczaj nie panuje w nich taki tłok, a warunki dla dzieci i ich opiekunów są dużo lepsze.