W sytuacji, gdy dana osoba zdecyduje się na spisanie testamentu, bardzo często rozdziela konkretne składniki majątku między poszczególne osoby. Częstą praktyką jest przede wszystkim przepisanie mieszkania konkretnej osobie. No właśnie – a jak przepisać mieszkanie na przykład dziecku i czy na pewno testament jest najlepszą opcją? Do dyspozycji jest jeszcze przecież umowa darowizny czy dożywocia.
Każda z tych form przeniesienia własności wiąże się z nieco innymi konsekwencjami prawnymi. Przede wszystkim przeniesienie własności w przypadku darowizny czy dożywocia ma miejsce w określonym terminie jeszcze za życia dotychczasowego właściciela. W przypadku testamentu przeniesienie własności nastąpi natomiast zawsze dopiero po śmierci spadkodawcy.
Jak w testamencie przepisać mieszkanie dziecku?
Na początek warto zacząć od najbardziej oczywistej możliwości, czyli przekazania mieszkania w spadku. Możliwe to jest poprzez sporządzenie testamentu. Przekazanie konkretnego składnika majątku odbywa się przy pomocy zapisu windykacyjnego. W testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego spadkodawca może wówczas postanowić, że konkretna osoba po jego śmierci otrzyma na przykład mieszkanie.
Pozostała część spadku przypadnie spadkobiercom według zasad jakie wyznacza dziedziczenie ustawowe. Jeśli spadkodawca będzie chciał rozdysponować pozostałym majątkiem w inny sposób, to również może uregulować w testamencie – na przykład przekazując część majątku osobie z poza rodziny. Musi przy tym pamiętać, że w razie pominięcia osób najbliższych będzie im przysługiwał zachowek. Oczywiście o ile nie miało miejsca wydziedziczenie, czyli właśnie pozbawienie prawa do zachowku.
Warto przy tym zaznaczyć, że raz sporządzony testament spadkodawca może w każdej chwili odwołać poprzez zniszczenie dotychczasowego testamentu albo sporządzenie nowego.
Darowizna, czyli mieszkanie jeszcze za życia
W wyniku dokonania darowizny dana osoba otrzymuje nieodpłatne przysporzenie. To często wybierana forma przepisania mieszkania na przykład swojemu dziecku. Tym bardziej, że grono osób najbliższych może zwolnić się od podatku od spadków i darowizn. W przypadku darowizny mieszkania musi być ona dokonana w formie aktu notarialnego.
Umowa darowizny łączy się jednak z pewnymi kwestiami, o których często strony zapominają. Przede wszystkim na obdarowanym będzie ciążył obowiązek utrzymania darczyńcy do wysokości darowizny, gdy ten popadnie w niedostatek. Poza tym darowizna może być wliczona do schedy spadkowej, a więc wpłynąć na wysokość spadku, jaki otrzyma dana osoba. Wreszcie – darowiznę można odwołać, choć jest to możliwe tylko w konkretnych przypadkach.
Dożywocie – konieczność zapłaty PCC
Umowa dożywocia to kolejny sposób na to, jak przepisać mieszkanie dziecku. Polega na przeniesieniu własności mieszkania na daną osobę w zamian za zobowiązanie się przez nią do dożywotniego utrzymanie zbywcy. Od darowizny umowa ta różni się więc przede wszystkim odpłatnością. Dziecko otrzymujące od rodziców mieszkanie będzie musiało zwykle przyjąć ich jako domowników, zapewniać wyżywienie, ubrania, odpowiednią pomoc w chorobie, a także na własny koszt zorganizować pogrzeb.
Umowa dożywocia różni się więc znacząco od darowizny. A to powoduje między innymi, że nie jest wliczana przy ustalaniu zachowku. Z drugiej strony nawet w przypadku zawarcia jej z najbliższą osobą nie będzie zwolniona od opodatkowania. Należy więc zapłacić z tytułu jej dokonania podatek od czynności cywilnoprawnych, który obecnie wynosi 2% wartości rynkowej nieruchomości.
