Czy przedstawiciele pokolenia Z, wychowani w cyfrowym świecie, są gotowi na dorosłe życie? Jakie mają oczekiwania finansowe? Jak podchodzą do spłacania swoich zobowiązań? Czy maturzysta z długami to raczej ewenement, czy standard?
Na te pytania odpowiada najnowszy raport BIG InfoMonitor – „Świadomość ekonomiczna maturzystów 2024”. Badanie zostało przeprowadzone przez Keralla Research na zlecenie Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor na próbie 300 osób w wieku 17–20 lat.
Często nie mieszkają już z rodzicami, ale biorą pieniądze na utrzymanie
Z danych Eurostatu wynika, że młodzi Polacy opuszczają dom rodzinny w wieku około 29 lat. Mimo to nawet co piąty maturzysta nie mieszka już z rodzicami (opiekunami). Większość z nich dzieli mieszkanie ze znajomymi, a tylko 7 proc. żyje zupełnie samodzielnie.
Jednak wsparcie finansowe od rodziców nadal jest powszechne – 53 proc. mieszkających osobno i 42 proc. dzielących lokum ze znajomymi przyznało, że rodzice pomagają im finansowo, mimo że w opinii młodzieży nie muszą tego robić.
Dwóch na trzech pytanych ocenia sytuację finansową swojego gospodarstwa domowego jako dobrą lub raczej dobrą. Nawet 63 proc. młodych Polaków pracuje, przy czym tylko 12 proc. deklaruje, że powodem podjęcia pracy jest trudna sytuacja finansowa rodziny. Wielu podejmuje pracę dorywczą po lekcjach i w weekendy albo dorabia w wakacje. Dla blisko 20 proc. badanych narzędziem do zarabiania jest internet.
Generalnie „zetki” są odpowiedzialne finansowo. Jednak niektórzy już narobili długów
Choć pokolenie Z bywa określane jako roszczeniowe, to z raportu wyłania się obraz maturzystów jako ludzi odpowiedzialnych finansowo. Niespełna 8 proc. maturzystów uważa, że jest za młoda, by myśleć o swojej przyszłości finansowej, a jedynie 10 proc. nie ma żadnych oszczędności.
Młodzi ostrożnie podchodzą do kredytów i pożyczek – 46 proc. uważa, że zadłużenie się trzeba dobrze przemyśleć, a 35 proc. dopuszcza taką możliwość tylko w wyjątkowych sytuacjach. Co trzeci maturzysta uznaje niespłacanie długów za niemoralne. Młodzi Polacy z reguły są rozsądni w kwestiach finansowych i dążą do stabilizacji ekonomicznej. Niestety niektórym już na starcie powinęła się noga.
Według danych z Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor i bazy BIK na koniec marca zaległe zobowiązania osób pomiędzy 18 a 24 rokiem życia przekroczyły 1 mld zł. Problemy ze spłatą bieżących zobowiązań ma blisko 129 tys. młodych. Mimo że średnio na osobę przypada około 8 tys. zł długu, to młodzi Polacy stanowią niespełna 5 proc. niesolidnych płatników w populacji pełnoletniego społeczeństwa. Tylko w rok zadłużenie młodych zwiększyło się o ponad 108 mln zł. Niestety od czasu do czasu zdarza się również maturzysta z długami. W przypadku 18-latków 4 624 osoby mają do spłacenia niespełna 4,6 mln zł długów.
Nie wszyscy chcą studiować
56 proc. z nich deklaruje chęć podjęcia studiów, z czego 36 proc. planuje studia stacjonarne, a 20 proc. zaoczne. Coraz więcej młodych ludzi zamierza pracować, podróżować lub założyć własny biznes zamiast iść na studia.
Młodzi nie są już tak przekonani do studiowania jak ich rodzice. Wyższe wykształcenie nie gwarantuje już dobrze płatnej pracy, ponieważ coraz częściej zdarza się, że wprawny rzemieślnik zarabia więcej niż absolwent uczelni wyższej.