Rząd pracuje nad przepisami mającymi na celu uszczelnienie systemu monitorowania obowiązkowego kalendarza szczepień. Przygotowywana nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej ma umożliwić łatwiejsze karanie rodziców, którzy nie przyprowadzają swoich dzieci na obowiązkowe szczepienia.
Nieszczepienie dzieci w Polsce – jaka jest skala zjawiska?
W Raporcie o Stanie Sanitarnym Kraju sanepid przedstawił dane dotyczące wzrostu liczby osób uchylających się od szczepień. Największy wzrost odnotowano wśród osób, u których (lub u ich bliskich) wystąpiły wcześniej odczyny poszczepienne. W niewielkim stopniu wzrost dotyczył osób motywowanych względami kulturowo-etnicznymi, religijnymi lub osób pod wpływem środowisk propagujących tzw. medycynę alternatywną.
Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH-PIB w 2021 roku wykryto 61 368 przypadki uchylania się od obowiązku szczepień dzieci i młodzieży. Dla porównania w 2020 roku było to 50 575 przypadków, w 2019 roku – 48 609, a w 2018 roku – 40 342. W roku 2022 odnotowano aż 72 722 przypadki unikania obowiązkowych szczepień. Największy wzrost odsetka dzieci nieszczepionych z powodu uchylania się rodziców od tego obowiązku dotyczył województw małopolskiego oraz łódzkiego.
Uproszczenie procesu egzekucji administracyjnej
Na rodziców, którzy uchylają się od obowiązku zaprowadzenia dziecka na szczepienie, może zostać nałożona kara pieniężna. Odbywa się to w ramach procedury administracyjnej. Maksymalna jednorazowa grzywna to nawet 10 tys. zł. Łączna kwota wszystkich grzywien nie może przekroczyć 50 tys. zł. Jednak obecnie proces egzekucji jest długotrwały. Wkrótce ma się to zmienić. Ministerstwo Zdrowia planuje go uprościć, zastępując skomplikowaną, wieloetapową procedurę realizowaną na różnych poziomach administracji formułą mandatową.
Dariusz Poznański, dyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego w Ministerstwie Zdrowia, przedstawił część propozycji zawartych w obecnie procedowanym przez rząd projekcie nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. Priorytetem pozostaje wprowadzenie obowiązku posiadania elektronicznej karty szczepień, co pozwoli lepiej monitorować poziom zaszczepienia dzieci i młodzieży. Obecnie jest to opcja dodatkowa, a nadal dominuje karta papierowa.
Poza tym Poznański potwierdził, że resort rozważa wprowadzenie zmian dotyczących rozszerzenia listy szczepień ochronnych. Wskazał, że analizowana jest możliwość wprowadzenia szczepienia przeciwko meningokokom dla grup ryzyka oraz wysoce skojarzonych szczepionek do realizacji w ramach programu szczepień. Jednak nie planuje się zmian w aktualnym ogólnym modelu organizacyjnym programu szczepień.
Projekt przeszedł już etap uzgodnień międzyresortowych
Jak dodał dyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego w MZ, prace nad nowymi regulacjami postępują. Podkreślił, że projekt już przeszedł etap uzgodnień międzyresortowych i wkrótce znajdzie się na agendzie posiedzenia Rady Ministrów.
