Nowe zasady mają chronić osoby zgłaszające naruszenia prawa
Założeniem dyrektywy unijnej jest ochrona osób zgłaszających naruszenia prawa. Zakres stosowania dyrektywy dotknie zatem zarówno jednostki państwowe jak i prywatnych pracodawców. Naruszeniem prawa, według przyjętej ustawy, jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa. Takie naruszenie dotyczy wielu gałęzi prawa. Wśród ustawowego katalogu wymieniono prawo pracy, zamówienia publiczne a nawet ochronę środowiska.
Obowiązek wdrożenia procedury zgłoszeń wewnętrznych
Ustawa nakłada na pracodawców nowy obowiązek. Będą oni musieli utworzyć w swoich organizacjach procedurę zgłoszeń wewnętrznych. Jest to plan komunikacji, zapewniający bezpieczeństwo dla zgłaszających nieprawidłowości. Musi on przewidywać między innymi sposoby przekazywania zgłoszeń wewnętrznych i osobę odpowiedzialną za ich odbieranie. Zgłoszeń będzie można dokonywać także anonimowo, a pracodawca musi ustalić w jaki sposób będzie się z takimi anonimami obchodził.
Kto musi wdrożyć nowe zasady?
Nowy obowiązek obejmie pracodawców, którzy zatrudniają co najmniej 50 osób. Do tej liczby zalicza się zarówno pracowników jak i osoby wykonujące pracę na innych podstawach, takich jak umowy cywilnoprawne czy nawet wolontariaty. Ponadto, organizacje prowadzące działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych, bezpieczeństwa transportu czy ochrony środowiska, będą musiały wdrożyć nowe zasady, niezależnie od liczby zatrudnionych.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Niezbędne są konsultacje
Każdy pracodawca wprowadzający procedurę, będzie musiał ją skonsultować. Jeśli w zakładzie pracy istnieją związki zawodowe, konieczne będą rokowania nad zapisami procedury. Co więcej, procedurę należy skonsultować z każdą działającą zakładową organizacją związkową osobno. Jeśli związków zawodowych nie ma, pracodawca będzie musiał skonsultować procedurę z przedstawicielami osób świadczących pracę na jego rzecz. Konsultacje mogą trwać nie krócej niż 5 dni i nie dłużej niż 10 dni od dnia przedstawienia projektu procedury zgłoszeń wewnętrznych.
Uwaga na sankcje
Ustawa przewiduje sankcje za niewprowadzenie procedury zgłoszeń wewnętrznych oraz za ustanowienie jej niezgodnie z wymaganiami ustawy. Pracodawca taki będzie podlegał karze grzywny. Ponadto, ustawa przewiduje sankcje za działania odwetowe na osobie zgłaszającej naruszenia. Zgodnie z nią, kto podejmuje działania odwetowe wobec sygnalisty, osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia lub osoby powiązanej z sygnalistą, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Jeżeli sprawca tego czynu działa w sposób uporczywy, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Ustawa obecnie została skierowana do Senatu, a następnie będzie oczekiwać na podpis Prezydenta. Warto zatem już teraz, przygotować się do wdrożenia przewidzianej procedury, aby uniknąć odpowiedzialności.