Jerzy Stuhr, Mariusz Szczygieł i Tomasz Sadlik wygrali w sądzie przeciwko Skarbowi Państwa. Sąd przychylił się do stanowiska, że wdychanie zanieczyszczonego powietrza może naruszać dobra osobiste. To nie pierwsza taka sprawa. W 2019 roku proces o smog wygrała Grażyna Wolszczak, a w ramach akcji #pozywamsmog do sądu niedawno trafił pozew grupowy złożony przez 223 osoby.
Prawo do oddychania czystym powietrzem
Jerzy Stuhr wskazał na problemy z górnymi drogami oddechowymi ze względu na zanieczyszczone powietrze. Zauważył także, że z uwagi na przebytą chorobę nowotworową znajduje się w grupie podwyższonego ryzyka. Mariusz Szczygieł wskazał natomiast na ograniczenie jego praw osobistych. Smog utrudnia bowiem prowadzenia aktywnego trybu życia, a mianowicie uprawiania sportu na świeżym powietrzu. Tomasz Sadlik zwrócił z kolei uwagę na problem wprowadzania obywateli w błąd co do stanu zanieczyszczenia. Po rozpatrzeniu sprawy sąd orzekł, że każdy ma prawo do oddychania w Polsce czystym powietrzem. Jak podkreśliła w uzasadnieniu wyroku sędzia Agnieszka Tulczyńska-Ożga
Powodowie z pewnością zostali częściowo pozbawieni możliwości korzystania z walorów nieskażonego środowiska naturalnego, narażone więc zostało ich dobro osobiste w postaci poszanowania miejsca zamieszkania rozumiane w ten sposób, iż powinni mieć oni możliwość korzystania z własnych domów i okolicznej infrastruktury bez narażania się na szkodliwe emisje
Skarb Państwa ma zapłacić na rzecz powodów kwotę w sumie 35 tysięcy złotych. Zostanie ona przeznaczona na cele charytatywne.
Czas na realne zmiany
Zdaniem sądu podobny pozew może wnieść każdy, kto czuje się poszkodowany ze względu na wdychanie polskiego powietrza. Raporty smogowe często zniechęcają do wychodzenia z domu czy nawet otwierania okna, a normy smogu są często przekroczone. Oczywiście wygrane procesy nie sprawią, że smog zniknie. Kolejne pozwy mogą natomiast zwrócić większą uwagę na problem i zmotywować polityków do podjęcia kroków, które przyniosą realne efekty. Jeszcze niedawno pisaliśmy o problemie smogu w Polsce i fatalnych wynikach programu „czyste powietrze”. Zdaniem sądu póki co Skarb Państwa nie podjął wystarczających starań pozwalających rozwiązać problem smogu. Nawet w ostatnich latach, gdy temat ten jest coraz częściej poruszany, brak jest działań pozwalających wprowadzić dostrzegalne zmiany. Polska wciąż zajmuje bynajmniej nie zaszczytne miejsce w czołówce najbardziej zanieczyszczonych państw Europy.