Odpowiedź jak to w zakresie pytań, których przedmiotem jest interpretacja obowiązujących przepisów nie jest jednoznaczna. Zapewne wielu z prawników, na tak sformułowane przez klienta pytanie odpowiedziałoby - "to zależy". W pierwszej kolejności powinniśmy ustalić bowiem czy pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój wspólności majątkowej. W dalszej kolejności należałoby zweryfikować, czy w obowiązujący ustrój nie ingerowała jakakolwiek umowa, czy orzeczenie sądu powszechnego.
Ustalmy czym w ogóle jest wspólność ustawowa. Powstaje z chwilą zawarcia związku małżeńskiego pomiędzy małżonkami, co istotne - powstaje z mocy ustawy. Dodatkowo, warto podkreślić, że wspólność majątkowa małżeńska obejmuje wszystkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania. Zarówno gdy były nabywane przez oboje małżonków, jak również wyłącznie przez jednego z nich. Tworzy się w ten sposób majątek wspólny małżonków. Szerzej pisaliśmy o tym w tym miejscu.
Pamiętajmy, że sami małżonkowie mogą wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego. Umowa taka najczęściej poprzedza samo zawarcie małżeństwa. Może zostać jednak zawarta także po zawarciu związku małżeńskiego. Można ją także dowolnie modyfikować w każdym czasie jego trwania. Oczywistym jest także, że może zwyczajnie ulec rozwiązaniu. W przypadku tej ostatniej sytuacji, w czasie trwania małżeństwa powstaje pomiędzy małżonkami wspólność ustawowa, o ile tylko strony nie postanowiły inaczej.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Zgoda małżonka na zakup drogiego pojazdu
Wracając jednak do naszego pytania. W sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój wspólności majątkowej. Zastosowanie będą miały przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Konkretnie zaś art. 36[1], k.r.o., który stanowi, że:
§ 1. Małżonek może sprzeciwić się czynności zarządu majątkiem wspólnym zamierzonej przez drugiego małżonka, z wyjątkiem czynności w bieżących sprawach życia codziennego lub zmierzającej do zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny albo podejmowanej w ramach działalności zarobkowej.
§ 2. Sprzeciw jest skuteczny wobec osoby trzeciej, jeżeli mogła się z nim zapoznać przed dokonaniem czynności.
Oznacza to, że ustawodawca przewidując działania nieroztropnych małżonków w swojej mądrości oraz roztropności zadbał o majątek małżeństwa. Tym samym, gdy żona/mąż nie zgadzają się na zakup np. drogiego pojazdu/łodzi/helikoptera etc., to powinni ustalić, gdzie do rzeczonego zakupu miałoby dojść. Następnie zaś ich zadaniem będzie skierowanie stosownego sprzeciwu do sprzedawcy. W treści którego powiadomią go o braku wyrażenia zgody na przedmiotowy zakup.
Co ciekawe, ustawodawca lepiej zabezpieczył interesy małżonków w przypadku zakupów nieruchomości. Jeżeli bowiem pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój ustawowej wspólności majątkowej, natomiast środki na zakup pochodzą z majątku wspólnego, to dla ważności i skuteczności czynności konieczna jest zgoda drugiego małżonka. Rozróżnienie w tej kategorii na nieruchomość/ruchomość może zostać uznane za kontrowersyjne. Odwołując się bowiem do wstępu i zmieniających się czasów, znalezienie ruchomości, której wartość przebija 10, a może i 100-krotnie wartość przykładowej nieruchomości nie jest specjalnie trudne.