Pozbawienie praw rodzicielskich to poważna decyzja, którą podejmuje sąd w sytuacji, gdy rodzic nie wypełnia swoich podstawowych obowiązków wobec dziecka. Po odebraniu praw rodzic nie może współdecydować o sposobie edukowania czy miejscu zamieszkania dziecka, o zagranicznych wyjazdach dziecka ani o metodach jego leczenia w przypadku choroby. Aczkolwiek pozbawienie praw rodzicielskich oczywiście w żaden sposób nie zmienia pokrewieństwa biologicznego.
Ograniczenie bądź pozbawienie władzy rodzicielskiej następuje w wyniku postępowania sądowego. Sprawę w tej kwestii można rozpocząć na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest złożenie wniosku przez jednego z rodziców. Drugą możliwością jest zawiadomienie sądu rodzinnego przez instytucje takie jak policja, MOPS czy szkoła, które dostrzegą nieprawidłowości w sprawowaniu opieki nad dzieckiem.
Pozbawienie praw rodzicielskich dotyczy sytuacji takich jak np.:
- regularne zaniedbywanie dziecka,
- uzależnienie rodzica od alkoholu lub innych używek,
- stosowanie przemocy wobec potomka.
Ojciec lub matka, mimo utraty praw rodzicielskich, nadal prawnie pozostają ojcem i matką, a dziecko zachowuje nazwisko ojca. Czy to nazwisko można zmienić?
Tak, zmiana nazwiska dziecka jest możliwa, ale nie następuje automatycznie po odebraniu praw rodzicielskich
Zmiana nazwiska małoletniego dziecka wymaga zgody obydwu rodziców, chyba że nie mają oni pełnej zdolności do czynności prawnych, nie żyją albo gdy pozbawiono ich władzy rodzicielskiej. Jeśli dziecko ukończyło 13 lat, należy również jego spytać o zdanie. W przypadku młodszych dzieci zdanie dziecka również może zostać wzięte pod uwagę, aczkolwiek nie ma ono aż takiej wagi. Wniosek o zmianę nazwiska należy złożyć w urzędzie stanu cywilnego.
Zmiana nazwiska musi być odpowiednio uzasadniona. Często podawane powody to zerwanie więzi z rodzicem, ujednolicenie nazwisk w rodzinie czy ochrona dobra dziecka. Przykładowo: jeśli ojciec stosował przemoc, argumentem przemawiającym za zmianą nazwiska może być ochrona psychiki dziecka przed przykrymi skojarzeniami.
Zmiana nazwiska dziecka może odbyć się administracyjnie lub sądownie
Jeśli wybierasz drogę administracyjną, niezbędne jest złożenie wniosku do urzędu stanu cywilnego wraz z dokumentami, w tym np. prawomocnym postanowieniem sądu, które zezwala na zmianę nazwiska dzieci w przypadku braku porozumienia pomiędzy rodzicami.
W przypadku odrzucenia wniosku przez urząd rodzic może skierować sprawę do sądu. Sąd przeanalizuje, czy zmiana nazwiska dziecka rzeczywiście będzie korzystna dla dziecka.
Dla powodzenia sprawy zawsze wypada szczegółowo uzasadnić wniosek, wskazując na dobro dziecka. Sprawdź, czy skatalogowałeś wszystkie wymagane dokumenty przed złożeniem wniosku, i uważaj na osoby gwarantujące przyspieszenie procedury za opłatą. Taka oferta to nic innego jak próba oszustwa.
