Od dłuższego czasu trwa spór na linii przedsiębiorcy-ZUS. Chodzi o interpretację obecnych przepisów dotyczących małego ZUS plus i tego, kiedy przedsiębiorcy mogą ponownie zacząć korzystać z ulgi. Okazuje się, że konflikt najprawdopodobniej rozwiążą w końcu rządzący – zmieniając przepisy tak, by nie było już żadnych wątpliwości.
Zmiany w małym ZUS plus. Dobra wiadomość dla przedsiębiorców
Zgodnie z art. 18c ust. 11 pkt 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, z małego ZUS plus nie mogą skorzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą, które,
ustalały podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z niniejszym artykułem przez 36 miesięcy kalendarzowych w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Do powyższych limitów wlicza się, jako pełny miesiąc, każdy miesiąc kalendarzowy, w którym osoba odpowiednio ustalała podstawę składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z niniejszym artykułem lub prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą przez co najmniej jeden dzień kalendarzowy.
Przepis teoretycznie nie powinien wzbudzać żadnych wątpliwości; stało się jednak inaczej. Część przedsiębiorców chciała od tego roku na nowo korzystać z ulgi; ZUS stwierdził natomiast, że nie są do tego uprawnieni. Mowa o osobach prowadzących działalność, które korzystały z małego ZUS plus od stycznia 2019 r. do grudnia 2021 r.; zgodnie z ich interpretacją, opłacały niższe składki przez 3 lata (36 miesięcy) i przez kolejne 2 (24 miesiące) opłacały pełne składki; sumując te okresy, daje to ustawowe 60 miesięcy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych miał jednak na ten temat inne zdanie i odmawiał przedsiębiorcom możliwości korzystania z małego ZUS plus od 1 stycznia 2025 r. To natomiast poskutkowało reakcją Rzecznika MŚP oraz trafieniem części spraw do sądu (a warto przy tym nadmienić, że w części spraw, które już rozstrzygnięto, sądy stają po stronie przedsiębiorców).
Rządzący postanowili wreszcie zainterweniować – i zmienić przepisy w taki sposób, by nie było już żadnych wątpliwości interpretacyjnych na przyszłość. W projekcie nowelizacji ustawy chcą zamienić w art. 18c ust. 11 pkt 6 sformułowanie „60 miesięcy” na „59 miesięcy”.
Uzasadnienie jest proste
Jak można przeczytać w uzasadnieniu projektu,
(…) w przypadku gdy ustalenie prawa danego przedsiębiorcy do przedmiotowego rozwiązania następuje np. w styczniu 2025 r., przy przyjęciu okresu od stycznia 2020 r. do grudnia 2024 r. (zakładając oczywiście, że wykorzystał on w ich trakcie pełnych 36 miesięcy ulgi) jako okresu referencyjnego, może powstać wątpliwość, czy przesłanka ta nie została spełniona. Przy takiej interpretacji, okres oczekiwania na ponowne skorzystanie z Małego ZUS Plus wydłużałby się de facto o rok. Skrócenie wspomnianego okresu referencyjnego o miesiąc (…) eliminuje ten problem
Nie zmienia to jednak faktu, że o ile wątpliwości (po zmianie prawa) faktycznie już nie powinno być, o tyle przedsiębiorcy, którzy chcieli płacić niższe składki od 1 stycznia, nadal muszą zmagać się z ZUS – na drodze sądowej.