Najczęściej testament ma formę pisemną, niekiedy nawet zostaje sporządzony u notariusza. Zdarza się jednak (zwłaszcza w przypadku nagłego pogorszenia stanu zdrowia), że spadkodawca jest zmuszony do wyrażenia ostatniej woli ustnie. Warto zatem wiedzieć, że szykują się zmiany w testamencie ustnym – dotyczące świadków ostatniej woli.
Zmiany w testamencie ustnym
Aby testament ustny był ważny, ostatnia wola spadkodawcy musi zostać wyrażona w obecności co najmniej trzech świadków. Przepisy kodeksu cywilnego regulują jednak, kto nie może być takim świadkiem – tak, by zapewnić maksymalną bezstronność osób będących przy wyrażaniu ostatniej woli.
Kto zatem nie może być świadkiem testamentu ustnego? Obecnie są to osoby pozostające w stosunku przysposobienia z testatorem, krewni i powinowaci pierwszego i drugiego stopnia (czyli rodzice, dzieci, teściowie, dziadkowie, wnuczkowie, rodzeństwo, szwagierka, szwagier), a także małżonek i osoby, dla których została przewidziana w testamencie jakaś korzyść. Słowem – osoby, które będą spadkobiercami oraz członkowie najbliższej rodziny. Rządzący przewidują jednak zmiany w testamencie ustnym, jeśli chodzi o krąg osób, które nie mogą być świadkami ustnego wyrażenia ostatniej woli. Nowelizacja kodeksu cywilnego wykluczy z tego kręgu również:
- osobę pozostającą we wspólnym pożyciu z testatorem (czyli m.in. osoby pozostające w związku nieformalnym ze spadkodawcą),
- byłego małżonka i małżonka, z którym testator jest w separacji,
- krewnych lub powinowatych trzeciego i czwartego stopnia – o ile w testamencie została przewidziana dla nich jakaś korzyść,
- osoby, z którymi został rozwiązany stosunek przysposobienia.
Zmiany usuną zatem pewne luki prawne, które sprawiały, że bezstronność świadków mogła być jednak ograniczona. Warto zwrócić szczególną uwagę zwłaszcza na osoby pozostające we wspólnym pożyciu z testatorem.
Projektodawcy wzięli też pod uwagę osoby prawne i jednostki organizacyjne
Warto też wspomnieć, że autorzy projektu nowelizacji uwzględnili również osoby prawne i jednostki organizacyjne. Po wejściu zmian w życie świadkiem testamentu ustnego nie będzie mogła być również osoba uprawniona do reprezentacji osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, jeśli testament miałby przyznać jakąkolwiek korzyść takiemu podmiotowi. Dodatkowo z kręgu świadków będą również wyłączeni wspólnicy i akcjonariusze takich podmiotów, a w szczególności – członkowie zarządu. Co jednak ciekawe, świadkiem będzie mogła być za to osoba będąca członkiem innego organu osoby prawnej – np. rady nadzorczej.