Od 1 grudnia 2018 r. lekarze wystawiają zwolnienia lekarskie wyłącznie elektronicznie. Pracownicy nie muszą tym samym dostarczać ich fizycznie do swoich pracodawców. Wielu zatrudnionych może się jednocześnie zastanawiać, czy zwolnienie lekarskie można wystawić wstecz – zgodnie z prawem.
Zwolnienie lekarskie wstecz: przepisy dopuszczają taką możliwość
L4 mogą wystawiać zarówno lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, jak i lekarze specjaliści, lekarze w szpitalu (np. na SOR), czy lekarze stomatolodzy. Co istotne, jeśli np. lekarz na SOR stwierdzi, że pacjent jest czasowo niezdolny do pracy, nie ma prawa odesłać pacjenta do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej – musi sam wystawić zwolnienie.
Zwolnienie lekarskie powinno być wystawione na podstawie badania i oceny własnej stanu zdrowia pacjenta. W przypadku teleporady – głównie na podstawie oceny i wywiadu z pacjentem. Warto też dodać, że niekiedy L4 jest wystawiane również przez asystentów medycznych (którzy są do tego specjalnie przeszkoleni i posiadają odpowiednie uprawnienia) – ale tylko na podstawie decyzji lekarza. Asystent nie ma prawa samodzielnie decydować o tym, czy danej osobie przysługuje L4.
Czy jednak zwolnienie lekarskie można wystawiać wstecz? Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie sposobu i trybu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim, L4 można wystawiać wstecz – jednak na określonych zasadach. Zgodnie z par. 7 ust. 3 r.s.t. zwolnienie może być wystawione na okres niezdolności do pracy przypadający przed dniem, w którym przeprowadzono badania, ale – maksymalnie na okres 3 dni przed dniem, w którym odbyło się badanie. Dodatkowo taka praktyka jest dopuszczalna jedynie wtedy, gdy wynik badania wskazuje, że w okresie poprzedzającym badanie pacjent był bezsprzecznie niezdolny do pracy. To z kolei nie zawsze jest proste do ustalenia.
Co istotne, na okres wcześniejszy niż 3 dni poprzedzające dzień badania L4 może wystawić lekarz psychiatra – o ile będzie podejrzewał (lub stwierdzi) zaburzenia psychiczne ograniczające zdolność pacjenta do oceny własnego postępowania.
Wiedza o możliwości wystawienia wystawienia L4 wstecz może przydać się pracownikowi, który z powodu bardzo złego stanu zdrowia nie zjawił się w pracy, a jednocześnie nie był również w stanie dotrzeć do lekarza.
Zwolnienie lekarskie wstecz z ograniczeniami, ale co z długością L4?
Wiele osób może się również zastanawiać, czy jest jakieś ograniczenie co do długości okresu, na który wystawiane jest zwolnienie lekarskie. Przepisy jednak nie wskazują maksymalnej liczby dni L4; co najwyżej jeśli chory trafi do szpitala lub podmiotu leczniczego na okres dłuższy niż 14 dni, to lekarz odnawia zwolnienie (o ile istnieją ku temu podstawy) co 14 dni.
