Jakie są koszty zastępstwa procesowego w 2025 roku?

Wynagrodzenie za zastępstwo procesowe to opłata, którą uiszczamy adwokatowi lub radcy prawnemu za reprezentowanie nas w postępowaniu sądowym. Jakie są koszty procesu w 2025 roku? Jakie honorarium należy zapłacić pełnomocnikowi za reprezentowanie nas w sprawie cywilnej?

Czym są koszty zastępstwa procesowego?

Koszty zastępstwa procesowego w 2025 roku są określone w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości dotyczącym stawek za czynności adwokatów i radców prawnych. Kwoty te wyznaczają wysokość wynagrodzenia pełnomocnika, które strona przegrywająca musi zwrócić stronie wygrywającej. Nie jest to cennik obowiązujący dla każdego klienta kancelarii. Kwestia wynagrodzenia jest zawsze ustalana z klientem indywidualnie. Kwoty podawane przez rozporządzenie regulują jedynie kwestie wynagrodzenia jakie zwróci nam strona przeciwna po wygraniu przez nas procesu. Te same kwoty odnoszą się również do wynagrodzeń jakie Skarb Państwa wypłaca pełnomocnikom z urzędu.

Koszty ogólne

Pewnym ogólnym sposobem ustalania kosztów opłaty za czynności adwokatów i radców prawnych jest stawka określana od wartości przedmiotu sprawy. Punktem wyjścia jest wtedy Wartość przedmiotu sporu, którą określamy w składanym pozwie. W przypadku wartości do 500 zł, stawka wynagrodzenia pełnomocnika będzie wynosić 90 zł. W przypadku innych wartości będzie się ona kształtować następująco:

Wyjątkiem od powyższego są sprawy, w których dochodzimy zapłaty pewnej kwoty w postępowaniu upominawczym, nakazowym, elektronicznym postępowaniu upominawczym i europejskim postępowaniu nakazowym. W przypadku wydania nakazu zapłaty i niewniesienia sprzeciwu przez stronę przeciwną powyższe koszty będą kształtować się następująco:

Koszty zastępstwa procesowego 2025 – sprawy z zakresu prawa rodzinnego

W przypadku wygrania sprawy z zakresu prawa rodzinnego możemy liczyć na zwrot następujących kwot:

za rozwód i unieważnienie małżeństwa przysługuje nam od strony przeciwnej 720 zł;
za stwierdzenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa – 720 zł;
za przysposobienie – 360 zł;
za pozbawienie, ograniczenie, zawieszenie lub przywrócenie władzy rodzicielskiej oraz odebranie dziecka – 240 zł;
za ustalenie ojcostwa, zaprzeczenie ojcostwa, ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa oraz rozwiązanie przysposobienia – 480 zł;
za rozstrzygnięcie w istotnych sprawach rodziny lub co do zarządu majątkiem wspólnym – 480 zł;
za ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami – 720 zł;
za podział majątku wspólnego między małżonkami – stawkę obliczoną na podstawie § 2 od wartości udziału, a w przypadku zgodnego wniosku małżonków – 50% tej stawki;
za alimenty, nakazanie wypłacenia wynagrodzenia za pracę do rąk drugiego małżonka – 120 zł.

Wśród tego katalogu spraw nie znajdziemy spraw dotyczących podziału majątku wspólnego. W tego typu sprawach koszty są uzależnione od wartości dzielonego majątku i obliczane według zasad ogólnych, opisanych w pierwszym akapicie. Jeżeli jednak małżonkowie będą zgodni i podział nastąpi bez komplikacji, wtedy koszty te ulegają obniżeniu o połowę.

Koszty zastępstwa procesowego 2025 – prawo rzeczowe

Innym rodzajem spraw, w których koszty są ustalane na odrębnych zasadach niż ogólne, są sprawy z zakresu prawa rzeczowego. Obejmują one kwestie związane z ustanawianiem, treścią, modyfikacją oraz wygasaniem prawa własności i innych praw dotyczących rzeczy i zwierząt. Przedstawiają się one w sposób następujący:

o stwierdzenie zasiedzenia własności nieruchomości – 50% stawki obliczonej na podstawie zasad ogólnych;
o rozgraniczenie – 720 zł;
dotyczących służebności – 480 zł;
o naruszenie posiadania – 320 zł;
o wpis w księdze wieczystej lub złożenie dokumentu do zbioru dokumentów – 240 zł;
o zniesienie współwłasności – stawkę obliczoną na podstawie zasad ogólnych od wartości udziału współwłaściciela zastępowanego przez adwokata, a w przypadku zgodnego wniosku uczestników – 50% tej stawki;
związanych z korzystaniem z rzeczy wspólnej lub z zarządem rzeczą wspólną – 480 zł;
o usunięcie niezgodności między treścią wpisu w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym – 50% stawki obliczonej na podstawie zasad ogólnych od wartości prawa dotkniętego niezgodnością.

Koszty zastępstwa procesowego 2023 – prawo spadkowe

W sprawach spadkowych wysokość zwracanego wynagrodzenia wyniesie 120 zł w przypadku zabezpieczenia spadku, dokonania spisu inwentarza, odrzucenia spadku, ogłoszenia testamentu i nakazania jego złożenia oraz zarządu spadkiem nieobjętym i wyjawienia przedmiotów spadkowych. 720 zł otrzymamy w przypadku postępowania dotyczącego ważności testamentu. Jeżeli natomiast dokonujemy działu spadku, wynagrodzenie oblicza się według zasad ogólnych od wartości udziału spadkowego. W razie zgodnego działu kwota ta wypłacana jest w wysokości 50 procent stawki ogólnej.

Koszty zastępstwa procesowego 2025 – prawo pracy

W sprawach z zakresu prawa pracy otrzymamy zwrot 180 zł za sprawy dotyczące nawiązania umowy o pracę, uznania wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenia do pracy lub ustalenie sposobu ustania stosunku pracy. 75 procent stawki ogólnej otrzymamy w przypadku dochodzenia wynagrodzenia za pracę lub odszkodowanie za wypadek przy pracy. 120 zł otrzymamy za dochodzenie innych roszczeń niemajątkowych, natomiast 240 zł za ustalenie wypadku przy pracy, jeżeli nie jest połączone z dochodzeniem odszkodowania lub renty. Dochodzenie świadczenia odszkodowawczego należnego z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wiąże się z otrzymaniem 50% stawki ogólnej.

Koszty zastępstwa procesowego 2025 – inne sprawy cywilne

Rozporządzenie przewiduje również zróżnicowanie stawek dla innych spraw cywilnych. W paragrafach znajdziemy następujące sprawy:

o uchylenie uchwały organu spółdzielni – 360 zł;
o ochronę dóbr osobistych i ochronę praw autorskich – 720 zł;
z zakresu postępowania nieprocesowego w sprawie niewymienionej odrębnie – 240 zł;
o uchylenie wyroku sądu polubownego – 2400 zł;
z zakresu postępowania restrukturyzacyjnego lub upadłościowego – 3600 zł;
o uznanie orzeczenia sądu zagranicznego – 480 zł;
egzekucyjnych przy egzekucji z nieruchomości – 50% stawki obliczonej na podstawie § 2, a przy egzekucji innego rodzaju – 25% tej stawki;
ze skargi na czynności komornika – 80 zł;
o wyjawienie majątku – 120 zł;
rejestracji spółki – 2400 zł, a w przypadku rejestracji spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym – 1200 zł;
rejestracji spółdzielni – 2400 zł;
innych rejestracji – 1200 zł;
zmiany w rejestrze – 720 zł, a w przypadku zmiany w rejestrze przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w systemie teleinformatycznym – 360 zł;
o zaopatrzenie tytułu egzekucyjnego w klauzulę wykonalności – 120 zł;
o zwolnienie spod zajęcia rzeczy i praw zabezpieczonych w postępowaniu karnym u osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa przeciwko mieniu – 120 zł;
o zwrot korzyści uzyskanych kosztem Skarbu Państwa – 120 zł;
o ustalenie autorstwa projektu wynalazczego – 960 zł;
o ustalenie prawa do patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji – 1200 zł;
o naruszenie patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji – 1680 zł;
o stwierdzenie prawa korzystania z wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego albo prawa używania znaku towarowego lub oznaczenia geograficznego bądź utraty prawa używania oznaczenia geograficznego – 1440 zł;
o przeniesienie patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji – 1680 zł;
o uchylenie uchwały wspólników bądź akcjonariuszy i o stwierdzenie nieważności uchwały wspólników bądź akcjonariuszy – 1080 zł;
o wyłączenie wspólnika – 1080 zł;
o rozwiązanie spółki kapitałowej – 1080 zł;
o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu prowadzonym w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej – 300 zł;
o odszkodowanie lub o zadośćuczynienie związane z warunkami wykonywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania – 240 zł;
o ubezwłasnowolnienie – 480 zł;
o uznanie za zmarłego lub stwierdzenie zgonu oraz rozstrzygnięcie co do aktów stanu cywilnego – 360 zł.

Koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym

Wszystkie wymienione powyżej stawki dotyczą postępowań prowadzonych w pierwszej instancji. Wynagrodzenia za sprawy odwoławcze są ustalane na podstawie odrębnych stawek, które zależą od rodzaju wniesionego środka odwoławczego oraz instancji sądu. Minimalna opłata w postępowaniu przed sądem okręgowym wynosi co najmniej 120 zł, natomiast przed sądem apelacyjnym i Sądem Najwyższym – co najmniej 240 zł. Minimalne stawki obowiązują również w postępowaniach przed Trybunałem Konstytucyjnym i wynoszą:

960 zł za sporządzenie oraz wniesienie skargi konstytucyjnej, a także za udział w rozprawie;
480 zł za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz przygotowanie opinii o braku podstaw do jej wniesienia.