Zły wynik egzaminu maturalnego może być wynikiem niewłaściwej oceny pracy przez egzaminatora. Jak, gdzie i kiedy złożyć odwołanie od wyników matury? Wyjaśniamy szczegóły zmian w prawie krok po kroku.
Choć zbliżająca się wielkimi krokami reforma oświaty zmiecie (przynajmniej na jakiś czas) gimnazja i przywróci 8-letnią szkołę podstawową, to inny wynalazek poprzedniej reformy, czyli tzw. „nowa matura” ostała się bez większych zmian. Wszyscy już przyzwyczaili się do rewolucyjnej swego czasu formuły egzaminu wieńczącego edukację w szkole średniej.
Jak to jednak na egzaminach bywa, czasami zdający kwestionuje sensowność przyznanej mu oceny. Choć sam egzamin jest standaryzowany, a egzaminatorzy przyznają punkty za poszczególne zadania na podstawie przygotowanych wytycznych, to – zwłaszcza przy tzw. zadaniach otwartych – mogą pojawić się pewne kontrowersje. Na szczęście, niezadowolony abiturient może walczyć o swoje prawa.
Odwołanie od wyników matury 2017 – krok po kroku
1. Wgląd do pracy
Niezadowolony z wyników swojego egzaminu uczeń (lub jego rodzice, słuchacz albo absolwent) powinien w pierwszej kolejności skorzystać z prawa wglądu do pracy maturalnej. Miejsce i czas wglądu wyznacza dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej. Z prawa wglądu do pracy można skorzystać w terminie 6 miesięcy, licząc od dnia otrzymania świadectwa dojrzałości.
Podczas wglądu zapewnia się dostęp do zasad oceniania pracy egzaminacyjnej, co ułatwi zweryfikowanie poprawności odpowiedzi. Można sporządzać notatki i wykonywać fotografie pracy egzaminacyjnej.
2. Wniosek o weryfikację sumy punktów
Jeśli uważamy, że egzaminator nas skrzywdził niewłaściwie ocenił naszą pracę, możemy złożyć wniosek o weryfikację sumy punktów. Trzeba się z tym pospieszyć: wniosek wraz z uzasadnieniem składa się do dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej w terminie 2 dni roboczych od dnia dokonania wglądu.
Weryfikacji sumy punktów dokonuje się w terminie 7 dni od dnia otrzymania powyższego wniosku. Dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej do weryfikacji sumy punktów wyznacza egzaminatora innego niż ten, który pierwotnie oceniał pracę.
O wyniku weryfikacji dyrektor OKE informuje w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku o weryfikację. Jeśli pierwotnie abiturient nie zdał matury – w przypadku pozytywnej weryfikacji i przekroczenia progu 30% punktów wydawane jest świadectwo dojrzałości. Jeśli od wyniku odwoływał się maturzysta, który po prostu chciał poprawić swój wynik, pozytywna weryfikacja sumy punktów skutkuje anulowaniem dotychczasowego świadectwa dojrzałości i wydaniem nowego.
3. Druga instancja, czyli Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego
Jeśli wniosek o weryfikację sumy punktów nie znalazł uznania, absolwent może wnieść odwołanie do – i to jest tegoroczna nowość – Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji o negatywnym rozpoznaniu wniosku.
Odwołanie musi zawierać:
- wskazanie zadania lub zadań egzaminacyjnych, co do których absolwent nie zgadza się z przyznaną liczbą punktów;
- uzasadnienie, w którym absolwent wykazuje, że:
- sporządzone przez niego podczas zdawania egzaminu rozwiązanie jest merytorycznie poprawne i
- rozwiązanie to spełnia warunki określone w poleceniu do danego zadania egzaminacyjnego oraz instrukcji dla zdającego zamieszczonej w arkuszu egzaminacyjnym.
Co ważne – ponieważ odwołanie jest składane za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, ten ostatni może we własnym zakresie uwzględnić odwołanie i zmienić wynik egzaminu. Może tego dokonać w terminie 7 dni od dnia wniesienia odwołania.
Jeśli odwołanie nie zasługuje – w ocenie dyrektora OKE – na uwzględnienie w całości, ale tylko w części albo wcale, jest przekazywane do Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Do odwołania dołączana jest kopia informacji o wyniku rozpoznania wniosku o weryfikację sumy punktów oraz – jeśli zachodzi taka potrzeba – informacja, w jakieś części odwołanie zasługuje na uwzględnienie. O przekazaniu wniosku do CKE dyrektor OKE informuje absolwenta w formie pisemnej. CKE zleca dokumenty do KAE do rozpatrzenia odwołania.
Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego dokonuje oceny zanonimizowanej pracy, przy czym może – w razie wątpliwości – zasięgnąć niewiążącej opinii Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.
Odwołanie musi zostać rozpatrzone w terminie 28 dni od dnia przekazania odwołania przez dyrektora OKE. Rozstrzygnięcie Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego jest ostateczne i nie służy na nie skarga do sądu administracyjnego. Jeśli w jego wyniku doszło do zmiany przyznanej liczby punktów, dyrektor OKE wydaje nowe świadectwo dojrzałości z prawidłowym wynikiem.
Odwołanie od wyników matury
Jak zatem widać, ustawodawca przewidział szczegółową procedurę dotyczącą odwołań od wyników egzaminu maturalnego, a także wprowadził „drugą instancję” dla tych, którzy nie zgadzają się zarówno z wynikiem egzaminu, jak i lokalnej komisji egzaminacyjnej. Jednocześnie wprost zapisano, że decyzje Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego są ostateczne i nie podlegają ocenie sądów – co jest zgodne z konstytucją.
