Nie chodzi tylko o tych, którzy nie płacą alimentów na swoje dzieci. Chodzi też o dorosłe dzieci, które nie płacą na starszych rodziców, którzy znaleźli się w niedostatku. Ministerstwo Sprawiedliwości chce dodać uporczywe niepłacenie alimentów, jako nową przesłankę niegodności dziedziczenia. Nie płacisz alimentów, nie dziedziczysz.
Nie płacisz alimentów, nie dziedziczysz
Trudno dokładnie powiedzieć ile osób nie płaci alimentów, choć są do tego zobowiązane. W Rejestrze Dłużników BIG figurowało w zeszłym roku 282 tys. osób. Kwota ich zaległości przekraczała 11 mld zł. W większości (94 procent) to mężczyźni. Średnio dłużnik alimentacyjny zalegał na ponad 41 ty. zł. Te prawie 300 tys. osób, to na pewno nie wszyscy dłużnicy. Z pewnością mało w tym gronie, jeśli w ogóle są, osób, które nie pomagają starszym rodzicom, którzy żyją w niedostatku. Rodzic rzadko wychodzi z takim żądaniem. Wiele osób nie wie, że jest taka możliwość. Alimenty kojarzą im się tylko z płaceniem na dzieci. Poza tym, nawet jeśli senior ma świadomość istnienia takiego prawa, to złożenie pozwu go przerasta. A po jego śmierci dziecko, które nie pomagało rodzicowi dziedziczy, na przykład, pozostawioną nieruchomość.
Ten sam problem dotyczy dzieci, które nigdy nie doświadczyły niczego dobrego ze strony rodzica, a w razie ich śmierci, ten rodzic ma prawo do spadku po nich. Zmiana, którą proponuje Ministerstwo Sprawiedliwości ma pomóc nie dopuścić do takiej sytuacji. Nie powinno być tak, że korzyści ze spadku odniesie osoba uporczywie uchylające się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego w stosunku do spadkodawcy, pomimo realnej możliwości jego spełnienia.
Tak nie może być
Ministerstwo Sprawiedliwości opracowało projekt zmian w Kodeksie Cywilnym i innych ustawach, wprowadzający nową przesłankę niegodności dziedziczenia. To uporczywe niewykonywanie obowiązku alimentacyjnego wobec spadkodawcy.
” System prawny powinien reagować na etycznie niewłaściwe zachowania osób, które mogą osiągnąć korzyść ze spadku. Celem instytucji niegodności dziedziczenia jest wyeliminowanie sytuacji, w których nabycie korzyści ze spadku byłoby w powszechnym odczuciu niesprawiedliwe czy wręcz niemoralne. W ocenie projektodawcy taka okoliczność ma miejsce, gdy potencjalny spadkobierca uporczywie uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego, mimo realnej możliwości jego spełnienia” wyjaśnia Ministerstwo Sprawiedliwości i przypomina, że niepłacenie alimentów jest przestępstwem przeciwko rodzinie i opiece.
W przesłanej nam informacji Ministerstwo Sprawiedliwości pisze, że użycie sformułowania „uporczywość”w projektowanym artykule 928 k.c.umożliwi indywidualną ocenę spełnienia nowej przesłanki w odniesieniu do konkretnej sprawy. Pozwoli to na uwzględnienie niealimentacji jako przesłanki do uznania spadkobiercy niegodnym dziedziczenia bez konieczności uzyskania wyroku skazującego za niepłacenie alimentów.
Więcej szczegółów na temat projektu poznamy, gdy zostanie skierowany do uzgodnień i konsultacji. Proponowane zmiany miałby wejść w życie od nowego roku.
Uznanie za niegodnego
Dziś spadkobiercę za niegodnego może uznać tylko sąd. Może to zrobić w trzech przypadkach. Gdy spadkobierca:
- dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy
podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu. Albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności
umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy. Podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego
Do sądu sprawę o uznanie kogoś za niegodnego dziedziczenia może wnieść każdy, kto ma w tym interes. Nie musi to być tylko interes majątkowy. Może być też moralny. Taki interes może mieć osoba, która zna sytuację rodzinną i wie, że byłoby niesprawiedliwe, gdyby wyrodny rodzic czy dziecko miało otrzymać spadek. Po prostu, nie płacisz alimentów, nie dziedziczysz. O zachowku też zapomnij.