Doczekaliśmy się czasów, w których można przejechać Polskę wzdłuż i wszerz drogami względnie dobrej jakości. Ile trzeba za to zapłacić?
Przez lata – tzn. mniej więcej od 997 do 2004 roku – podróże po Polsce trwały długo, były niezbyt wygodne, a rodacy z tęsknotą patrzyli w stronę wiecznie oświetlonych autostrad belgijskich czy bezpłatnych (jeszcze) niemieckich autobahnów. Na szczęście wejście Polski do Unii Europejskiej spowodowało gwałtowny rozwój sieci dróg ekspresowych i autostrad, któremu tylko chwilowo przeszkodziło urzędowanie ministra Polaczka:
derivative work: rzyjontko
derivative work: Musp, CC BY 3.0
Mówiąc krótko: po Polsce da się już w miarę swobodnie podróżować samochodami, a wyjazd na drugi koniec kraju nie jest już traumatycznym przeżyciem. Jak to jednak często bywa: za przyjemność trzeba płacić. Ile wynoszą opłaty za autostrady w Polsce?
Opłaty za autostrady i drogi ekspresowe w Polsce – samochody ciężarowe
W Polsce przejazd drogami ekspresowymi (oznaczonymi literą „S”, jak S7 czy S3) jest bezpłatne dla samochodów osobowych. Użytkownicy samochód ciężarowych (o masie powyżej 3,5 t) oraz autobusów są zobowiązani do posiadania urządzeń viaTOLL, służących do uiszczania płatności za przejazd autostradami, drogami ekspresowymi oraz krajowymi. W zależności od rodzaju drogi, masy i rodzaju pojazdu oraz normy emisji spalin pojazdu cena za przejazd 1 km wynosi od 16 do 53 groszy:
W Polsce, oprócz autostrad zarządzanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, na których opłaty dla pojazdów ciężarowych pobierane są za pomocą systemu viaTOLL, są również autostrady zarządzane przez prywatne firmy. Przejazd nimi opłacany jest osobno, gotówką lub kartą płatniczą albo kartą paliwową (jeśli umożliwia taki rodzaj płatności). Stawki? Przykładowo, przejazd autostradą A1 z Gdańska (węzeł Rusocin) do Torunia (węzeł Nowa Wieś) może kosztować od 71 do nawet 298 zł. Z kolei na autostradzie A2 (Świecko – Konin) przejazd całym odcinkiem zarządzanym przez spółką Autostrada Wielkopolska będzie kosztować (w przypadku ciągnika siodłowego z naczepą) 244 zł.
Opłaty za autostrady i drogi ekspresowe w Polsce – samochody osobowe
Użytkownicy samochodów osobowych mogą korzystać z wielu dróg bez ponoszenia dodatkowy kosztów. Bezpłatne są drogi ekspresowe (jak S7 Gdańsk-Warszawa-Kraków czy S8 Warszawa-Wrocław), które jakością – dla obecnie budowanych odcinków – niewiele ustępują autostradom.
Bez dodatkowych kosztów można również korzystać z niektórych autostrad lub ich odcinków. Nie zapłacimy za przejazd autostradami:
- A1 od Torunia do Łodzi i Piotrkowa Trybunalskiego
- A2 na odcinkach:
- Poznań Wschód – Poznań Zachód
- Sługocin – Żdżary
- Arynów – Ryczołek
- Łódź – Warszawa
- A4 na odcinkach:
- Jędrzychowice (granica z Niemcami) – Wrocław Bielany
- Gliwice-Sośnica – Katowice-Murckowska
- Kraków – Korczowa (granica z Ukrainą)
- A6 w całości (Szczecin – granica z Niemcami)
- A8 w całości (Wrocław-Południe – Wrocław-Psie Pole, tzw. Autostradowa Obwodnica Wrocławia)
- A18 w całości (Olszyna – Krzyżowa)
Na autostradach A1, A2 i A4 nie unikniemy jednak opłat. Ich wysokość jest zróżnicowana. I tak
- na autostradzie A1 na odcinku Gdańsk – Toruń za samochód osobowy (bez przyczepy) zapłacimy 29,90 zł;
- na autostradzie A2 na odcinku Świecko – Nowy Tomyśl zapłacimy 20 gr za kilometr, a na odcinku Nowy Tomyśl – Konin 28 gr za kilometr (przejazd całą autostradą będzie zatem kosztować 75 zł);
- na autostradzie A2 na odcinku Konin – Stryków (zarządzany przez GDDKiA) zapłacimy 9,90 zł;
- na autostradzie A4 na odcinku Wrocław Bielany – Sośnica zapłacimy 16,20 zł;
- na autostradzie A4 na odcinku Kraków – Katowice przejazd samochodem osobowym będzie kosztować 20 zł (opłata w wysokości 10 zł pobierana jest na obu punktach poboru opłat, tj. w Mysłowicach oraz Balicach).
Opłaty za autostrady – jak je uiszczać?
Na każdej autostradzie możemy płacić gotówką (również w euro oraz dolarach – należy jednak liczyć się z ograniczeniami co do maksymalnych nominałów, z reguły – 100) oraz kartami płatniczymi. Ponadto operatorzy honorują karty paliwowe/flotowe:
- PKN Orlen
- Routex
- UTA
- Shell
- DKV
- BZA (tylko na odcinkach zarządzanych przez GDDKiA)
- EUROWAG (tylko na odcinkach zarządzanych przez GDDKiA)
- E100 (tylko A1 na odcinku Gdańsk – Toruń oraz A2 na odcinku Świecko – Konin)
- ARIS (tylko A2 na odcinku Świecko – Konin)
- OPEN DRIVE (tylko A2 na odcinku Świecko – Konin)
- LOGPAY (tylko A2 na odcinku Świecko – Konin)
- MULTI SERVICE TOLLS CARD (tylko A2 na odcinku Świecko – Konin)
- AS24 (tylko A2 na odcinku Świecko – Konin)
Właściciele pojazdów osobowych również mogą korzystać z płatności viaTOLL na autostradach zarządzanych przez GDDKiA. W tym celu muszą zakupić urządzenie viaAUTO. Urządzenie to przyczepiane jest do przedniej szyby, za lusterkiem wstecznym. Dzięki niemu nie trzeba uiszczać opłaty na bramkach autostradowych. Obecnie jest ono dostępne w promocyjnej cenie 45 zł (link), (zamiast dotychczasowych 135 zł) w tym – 20 zł na pierwsze doładowanie. Jeśli często korzystamy z tych autostrad, warto rozważyć taką opcję.
Przedsiębiorcy powinni pamiętać, że dowody zapłaty za przejazdy autostradami płatnymi są fakturami – można więc od takich transakcji odliczyć podatek VAT, o ile przejazd był dokonany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Opłaty za autostrady w Polsce z jednej strony nie są przesadnie wysokie, z drugiej strony: mnogość systemów opłaty i konieczność stania na bramkach znacząco pogarsza komfort jazdy. Pozostaje mieć nadzieję, że za jakiś czas doczekamy się uniformizacji opłat za autostrady. Wtedy jedynym problem na polskich autostradach pozostaną kierowcy, którzy nie potrafią się na nich zachować.
