Zapewnienie codziennego wsparcia osobom starszym, chorym lub niepełnosprawnym nie jest zadaniem łatwym. Wymaga ono poświęcenia ogromu czasu i wiążę się często z wieloma wyrzeczeniami. Już od 1 listopada 2023 r., będzie obowiązywało rozwiązanie, które w swoich założeniach ma choć trochę ulżyć opiekunom.
Czym jest i na czym polega wsparcie krótkoterminowe
Usługa wsparcia krótkoterminowego, bo to o niej mowa, już niedługo dołączy do katalogu świadczeń niepieniężnych przewidzianych w ustawie o pomocy społecznej. Co istotne, jest to świadczenie fakultatywne. O możliwości jego otrzymania należy więc dowiadywać się we właściwym ośrodku pomocy społecznej lub centrum usług społecznych. Przystąpienie do realizacji usługi wsparcia krótkoterminowego, będzie bowiem zależne od decyzji właściwej jednostki samorządu terytorialnego.
Usługa może być przyznana osobie, która ze względu na wiek, chorobę lub niepełnosprawność wymaga doraźnej pomocy w formie pobytu całodobowego lub w formie dziennej. Przyznanie wsparcia uzależnione jest od czasowego ograniczenia możliwości zapewnienia opieki w miejscu zamieszkania przez osoby, które na co dzień ją sprawują. Sam rodzaj i zakres świadczonych usług jest uzależniony od sytuacji osoby wymagającej wsparcia oraz jej indywidualnych potrzeb. Usługa może być świadczona przez domy pomocy społecznej w formie pobytu całodobowego lub w formie dziennej. Co istotne, jej beneficjenci nie mogą być mieszkańcami domu pomocy społecznej. Forma całodobowa została przewidziana na czas maksymalnie 30 dni w roku kalendarzowym (60 dni w szczególnie uzasadnionych przypadkach). Forma dzienna została przewidziana w wymiarze od 4 do 12 godzin dziennie na czas maksymalnie 30 dni w roku kalendarzowym (60 dni w szczególnie uzasadnionych przypadkach).
Usługi wsparcia krótkoterminowego będą odpłatne. Wysokość odpłatności ustala właściwa rada gminy lub rada powiatu. Niemniej jednak poza szczegółowymi warunkami przyznawania usług oraz warunkami odpłatności, właściwe organy mają obowiązek określić również szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania. Przy czym jak wskazano w art. 97a ust. 3 ustawy o pomocy społecznej:
Osoba korzystająca z usług wsparcia krótkoterminowego nie ponosi opłat, jeżeli jej dochód nie przekracza kwoty kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej.
Część osób w ogóle więc nie będzie ponosić opłat, a część niewątpliwie będzie miała szansę uzyskać z nich zwolnienie. Za takie osoby opłaty ponosić będzie gmina, która przyznała usługę.
Jak uzyskać pomoc?
Wniosek o przyznanie pomocy w formie usług wsparcia krótkoterminowego należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej, lub centrum usług społecznych właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby wymagającej wsparcia.
Do wniosku, należy dołączyć oświadczenie o sytuacji osobistej i dochodowej osoby ubiegającej się o usługi wsparcia krótkoterminowego. Niezbędnym jest także dołączenie dokumentacji wskazującej na wiek, chorobę lub niepełnosprawność. Z wniosku wynikać musi także, iż osoba ubiegająca się o pomoc wymaga doraźnej pomocy w formie pobytu całodobowego lub w formie dziennej, ze względu na czasowe ograniczenie możliwości zapewnienia właściwego wsparcia w miejscu zamieszkania przez osoby na co dzień sprawujące opiekę nad tą osobą. No koniec we wniosku należy wskazać rodzaj i zakres wsparcia, którego wymaga osoba potrzebująca. Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy:
Powyżej wskazane dokumenty są niezwykle istotne ze względu na konieczność oceny i zapewnienia właściwej opieki i pielęgnacji osobie, której ma być udzielone wsparcie.
Sama decyzja przyznająca prawo do usług wsparcia krótkoterminowego określa wymiar i zakres usług, odpłatność za usługi, miejsce świadczenia usług oraz okres, na jaki zostały one przyznane. Decyzja ta jest następnie przekazywana do podmiotu prowadzącego lub zlecającego prowadzenie domu pomocy społecznej.
Wprowadzone usługi wsparcia krótkoterminowego, są nowością w polskim systemie pomocy społecznej. W założeniu mają poprawić podejście do osób wymagających pomocy przez krótki okres czasu. Skorzystają również na niej osoby, nad którymi ktoś sprawuje na co dzień opiekę. Usługa ta ma stanowić bowiem doraźną pomoc, która odciąży stale opiekujących się tymi osobami członków rodziny. Opiekunowie, którzy z różnych względów nie są w stanie przez pewien czas świadczyć opieki, nie będą obawiać się więc o los podopiecznego. Nowe rozwiązanie pozwoli im znaleźć czas na zajęcie się innymi ważnymi sprawami, własne leczenie, czy po prostu chwilę wytchnienia.
