Historię odkurzył Sebastian Luc-Lepianka z INNPoland, który dotarł do kulis powstania jednego z najbardziej nietypowo nazwanych osiedli w Polsce.
Na pierwszy rzut oka ktoś mógłby pomyśleć, że nazwa to resztka PRL-owskiej fantazji albo pomyłka urzędnika
Tymczasem geneza jest dużo bardziej konkretna. Teren, na którym dziś stoją bloki, przez wieki funkcjonował pod niemiecką nazwą Scheibe, po wojnie przemianowany został na Skibę. Przez dekady była to zapomniana przestrzeń: trochę pola, trochę nieużytków, w końcu ogródki działkowe. Dopiero wydarzenia lipca 1997 roku wywróciły lokalną geografię do góry nogami.
Powódź tysiąclecia to w Kłodzku nie abstrakcyjne hasło, lecz trauma. Miasto leżące w kotlinie, otoczone górami i przecięte Nysą Kłodzką, znalazło się w tragicznie trudnej sytuacji, gdy wezbrane wody rzek zaczęły przelewać się przez wały. Zalane zostały całe dzielnice: Piasek, Przedmieście Wojciechowickie, Przedmieście Nyskie. Zniszczone domy, miejsca pracy, infrastrukturę – to wszystko trzeba było odbudować, ale dla ludzi, którzy stracili dach nad głową, liczyła się szybka pomoc.
I tu pojawia się element, który wyjaśnia nietypową nazwę osiedla. Ówczesne władze, z minister Barbarą Blidą odpowiedzialną za mieszkalnictwo, ruszyły z programem budowy osiedli dla powodzian w najbardziej dotkniętych miejscowościach. Skarb państwa zapewnił środki na budowę, ale grunt pod kłodzką inwestycję – i to jest ten nieoczekiwany zwrot akcji – sfinansowała... gmina Warszawa-Centrum. Stolica, w ramach solidarności z zalanym Kłodzkiem, wyłożyła pieniądze, by powodzianie mogli jak najszybciej dostać nowe mieszkania.
W efekcie powstało 25 budynków w tempie, które dziś wydaje się nierealne: pięć miesięcy od decyzji do wręczania kluczy
I właśnie jako formę hołdu – albo wdzięczności, zależy jak patrzeć – osiedle nazwano Warszawa-Centrum. Na papierze wygląda to wręcz komicznie: małe, dolnośląskie miasto i w nim mikrodzielnica o nazwie jakby przeniesionej z ronda ONZ. Lokalni mieszkańcy wspominają, że gdy pojawiły się pierwsze tablice adresowe, niektórzy pukali się w czoło, inni uśmiechali pod nosem. Ale z czasem nazwa stała się elementem lokalnej tożsamości, takim małym symbolem tego, że w chwili próby ktoś spoza regionu naprawdę pomógł.
Choć historia nazwy brzmi pogodnie, współczesne Kłodzko ma swoje problemy – i to takie, które trudno przysłonić sentymentem. Miasto zmaga się z depopulacją, odpływem młodych, słabą komunikacją kolejową i drogami wymagającymi inwestycji. Wiele zabytków, choć pięknych, czeka na pieniądze na remonty. Historia twierdzy, mostu św. Jana czy samego starego miasta mogłaby być turystycznym złotem, ale potencjał wciąż nie jest wykorzystany.
Może właśnie dlatego historia osiedla Warszawa-Centrum tak działa na wyobraźnię, gdy w czasach realnej katastrofy ktoś z daleka wyciągnął rękę do ludzi z małego dolnośląskiego miasta. I choć w Kłodzku raczej nie ma wieżowców, tramwajów ani pałacu kultury, nazwa została. Brzmi jak żart, ale niesie ze sobą pamięć o katastrofie, odbudowie i gestach, które czasem naprawdę robią różnicę.
