Literatura prawnicza traktuje dress code jako zbiór reguł dotyczących wyglądu pracownika, ustanowionych przez pracodawcę w formie ustnej lub pisemnej albo w powszechnie obowiązujących przepisach.
Wizerunek to kapitał, ponieważ ubiór pracownika ma wpływ na postrzeganie firmy przez klienta
Zasady odnoszące się do dress codu zyskały na znaczeniu wraz z wejściem na polski rynek zagranicznych korporacji bankowych, finansowych czy prawniczych. Z czasem normy dotyczące stroju zaczęto stosować w innych branżach, jednocześnie czyniąc je bardziej restrykcyjnymi. Dress code stanowi formę ekspresji pracownika, podobnie jak noszenie symboli religijnych czy ideowych.
W zawodach wymagających kontaktu z klientem czy kontrahentem strój pracownika odgrywa istotną rolę w budowaniu pozytywnego wizerunku instytucji. Wygląd zewnętrzny współtworzy profesjonalny odbiór pracownika i instytucji, dlatego dbałość o niego należy do obowiązków wynikających z szeroko rozumianych interesów pracodawcy. Sąd Najwyższy wskazał, że zwolnienie dyscyplinarne może być uzasadnione, jeśli zachowanie pracownika, w tym nieodpowiedni ubiór, zagraża interesom pracodawcy, w tym jego reputacji.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Dress code to oczywiście nie tylko zasady dotyczące ubrań
Oprócz ubrań dress code obejmuje również sposób, w jaki pracownik prezentuje się wizualnie w szerszym ujęciu, w tym: fryzurę, makijaż, tatuaże, piercing, biżuterię i ogólną prezencję.
Formalne wprowadzenie dress code’u powinno odbywać się poprzez regulamin pracy lub układ zbiorowy, obejmujący wszystkie osoby w zakładzie. Obowiązek przestrzegania zasad nakłada na pracownika art. 100 § 2 Kodeksu pracy. Niedostosowanie się do zasad może poskutkować odpowiedzialnością, np. upomnieniem lub naganą.
Krzyżyk w pracy? ETPC mówi jasno: to nie narusza profesjonalizmu
Dress code krzyżuje interesy pracodawcy z prawem pracownika do wyrażania własnych poglądów lub religii. W polskiej praktyce zasadniczo pracodawca nie może zabronić noszenia biżuterii czy symboli religijnych, o ile nie są one ostentacyjne. Europejski Trybunał Praw Człowieka podkreśla, że mały, dyskretny krzyżyk nie narusza profesjonalizmu, a zakaz byłby ograniczeniem wolności wyznania. Z kolei TSUE doprecyzowuje, że całkowita neutralność w miejscu pracy jest dopuszczalna, jeśli dotyczy wszystkich symboli ideowych, politycznych i religijnych i nie różnicuje pracowników.
Praktyka pokazuje, że w instytucjach publicznych, urzędach czy podmiotach prywatnych dąży się do neutralności ubioru, aby uniknąć konfliktów światopoglądowych, szczególnie w wielokulturowych zespołach. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę, że przepisy antydyskryminacyjne są mało wykorzystywane, dlatego warto zawrzeć regulacje w regulaminie pracy lub umowie i połączyć to z edukacją antydyskryminacyjną.
