Koszt rozszerzonego programu 500 plus wyniósł 41 miliardów złotych. Forum Obywatelskiego Rozwoju podliczyło, w co można by było zainwestować te pieniądze.
Może podnieść kwotę wolną od podatku?
Koszt 500 plus jest na tyle wysoki, że można by było podnieść kwotę wolną od podatku do dwunastu tysięcy złotych. Aktualnie ta kwota wynosi 3089 złotych i pozostaje od wielu lat niezmiennie. Każdy podatnik zaoszczędziłby rocznie 1,6 tysięcy złotych. Ale to nie wszystko. Równie dobrze można by było zwolnić 30% podatników z podatku dochodowego i składki zdrowotnej jednocześnie.
Aktywność zawodowa osób z niskim wykształceniem w Polsce jest jedną z najniższych w Europie, gdy jednocześnie pobiera się 40% wszelkich danin z minimalnego wynagrodzenia. Zapewne ma to wpływ na niewielki entuzjazm takich osób. 40 miliardów złotych można więc poprawić ich położenie. Na przykład podnieść koszty uzyskania przychodu.
Albo pomoc dla drugiej osoby z gospodarstwa domowego?
Problem dotyczy też drugiej osoby z gospodarstwa domowego, jeśli tylko jedna pracuje. To właśnie ta pierwsza wykorzystuje kwotę wolną od podatku i ulgę na dzieci. Nieszczególnie chętna będzie też druga osoba, jeśli pierwsza przekracza próg i dodatkowy dochód jest opodatkowany stawką 32 procent. Rozwiązanie? Na przykład specyficzna forma podatku degresywnego, czyli wyższa kwota wolna od podatku dla drugiej osoby.
By pokryć koszt 500 plus wprowadzono liczne podatki i daniny. Gdyby programu nie było, daniny można byłoby po prostu zlikwidować. Mowa tu o podatku bankowym, daninie solidarnościowej, opłatach: recyklingowej i emisyjnej czy podatku cyfrowym. Do tego dochodzi zapowiadany test przedsiębiorcy i likwidacja OFE – albo podwyższone stawki VAT czy zamrożone progi PIT.
Choć większość programów socjalnych była wprowadzana w 2019 roku, to już w 2018 roku Oxfam zauważył, że polski socjal jest najwyższy na całym świecie: w relacji do PKB najwięcej wydajemy na służbę zdrowia, edukację i oczywiście wydatki socjalne.
Na co jeszcze narzekają Polacy? Choćby na ochronę zdrowia. 40 miliardów mogłoby zdecydowanie wpłynąć na jej położenie. Wydatki na ochronę zdrowia w 2020 roku wyniosą 4,5%. Niech nie zmylą was wskaźniki w ustawie – te są liczone do PKB sprzed dwóch lat. Średnia w Unii Europejskiej wynosi 7% PKB, a mniej od Polski wydają tylko Cypr, Rumunia i Łotwa.
