Osiągnięcie wieku emerytalnego dla wielu Polaków stanowi wyczekiwany moment rezygnacji z kariery zawodowej i zasłużonego odpoczynku. Tylko jak przejść na emeryturę? Cały proces nie jest może przesadnie skomplikowany, ale wciąż trzeba pamiętać o kilku wymogach natury formalno-biurokratycznej.
Myśląc o tym, jak przejść na emeryturę, warto wziąć poprawkę na to, że niektóre miesiące są po prostu lepsze
Przejście na emeryturę wydaje się naturalną konsekwencją dożycia wieku emerytalnego. Wielu Polaków oczekuje tego momentu z autentycznym wytęsknieniem. Tylko jak właściwie przechodzi się na emeryturę? Myliłby się ten, kto uważa, że proces jest automatyczny. Przyszły emeryt musi wypełnić kilka obowiązków, głównie o charakterze czysto formalnym.
Rozważania o tym, jak przejść emeryturę, powinniśmy oczywiście rozpocząć od samego podjęcia decyzji. Teoretycznie jest to nasz przywilej. Nie mamy obowiązku rezygnować z aktywności zawodowej tylko dlatego, że ukończyliśmy 65 rok życia w przypadku mężczyzn albo 60 lat w przypadku kobiet. Dłuższy staż pracy oznacza większe świadczenie w przyszłości, ale także krótszy okres, w którym będziemy się nim cieszyć.
Kolejnym elementem wartym uwzględnienia jest spodziewana wysokość naszej emerytury. Tak się składa, że w tym roku praktycznie wszyscy eksperci zalecają przejście na emeryturę w styczniu albo lutym. Dlaczego? Chodzi o to, by załapać się na rekordową waloryzację, która wyniesie 11,9 proc. Jakby tego było mało, prawo do trzynastej emerytury przysługuje tym osobom, które mają prawo do świadczenia w dniu 31 marca. Obowiązują także korzystniejsze tabele spodziewanego dalszego trwania życia, od których uzależniona jest wysokość świadczeń przyszłych emerytów.
Tego typu zbiegi różnych istotnych czynników mogą się powtórzyć także w przyszłości. Tegoroczna sytuacja jest jednak na swój sposób wyjątkowa. Mamy bowiem połączenie wychodzenia z kryzysu inflacyjnego i postcovidowych tabel dalszego trwania życia. Przeoczenie takiej okazji może oznaczać, że nasza emerytura będzie niższa.
Żeby otrzymywać emeryturę, musisz najpierw zwolnić się z pracy
Załóżmy jednak, że podjęliśmy decyzję, że chcemy przejść na emeryturę tak szybko, jak to tylko możliwe. Co dalej? O kolejnym etapie powinni pamiętać emeryci, którzy urodzili się po 1948 r. i byli zatrudnieni lub sami opłacali składki na ubezpieczenie społeczne przed 1999 r. Powinni złożyć do ZUS wniosek o wyliczenie kapitału początkowego.
Skąd biorą się te konkretne daty? Przed 1999 r. ZUS nie był po prostu zobowiązany, by prowadzić indywidualne konta ubezpieczonych. Dlatego trzeba jakoś ustalić wkład danej osoby do systemu emerytalnego na podstawie jej stażu pracy oraz zarobków w tamtym problematycznym okresie.
Wniosek o kapitał początkowy składamy na formularzu EKP. Musimy do niego załączyć druk ERP-6, w którym wykazujemy informacje o okresach składkowych i nieskładkowych. Będą nam one potrzebne także w kolejnych etapach.
Jeżeli mamy ustalony kapitał początkowy, to powinniśmy rozwiązać nasz aktualny stosunek pracy. ZUS wyjaśnia na swojej stronie internetowej, dlaczego to takie ważne.
Zgodnie z art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do emerytury z ZUS ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na którego rzecz emeryt wykonywał je bezpośrednio przed nabyciem prawa do emerytury.
Przy rezygnacji z pracy powinniśmy pamiętać o odpowiednim wyprzedzeniu z uwagi na możliwość związania okresem wypowiedzenia. Musimy także wykorzystać wszystkie zaległe dni wolne. Dopiero po rozwiązaniu relacji łączącej nas z pracodawcą możemy przejść do kluczowego etapu.
Sam wniosek o emeryturę najprościej wypełnić i wysłać przez PUE ZUS
Sam wniosek o emeryturę oczywiście również składamy do ZUS. Składa się z trzech elementów. Wnioskiem w sensie ścisłym tego słowa jest formularz EMP. Dołączamy do niego formularz ERP-6, ten służący do wykazania okresów składkowych i nieskładkowych. Do tego wszystkiego załączamy dokumenty, które potwierdzają przebyty czas zatrudnienia i wysokość wynagrodzeń.
Mamy do dyspozycji trzy drogi, jak to zrobić. Dla osób posiadających już profil w Platformie Usług Elektronicznych ZUS najwygodniejsze będzie przekazanie dokumentów drogą internetową. Formularze wypełniamy z poziomu PUE. Możemy je podpisać za pomocą podpisu zaufanego albo kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
Jeżeli preferujemy bardziej tradycyjne rozwiązania, to wydrukowane, wypełnione i podpisane formularze wraz z dokumentami możemy zanieść do najbliższej terenowej jednostki organizacyjnej ZUS. Możemy również wysłać je pocztą. Wysyłamy je na adres tej samej placówki ZUS, co w przypadku osobistego dostarczania naszego wniosku. Jedyna różnica jest taka, że wyręcza nas w tym poczta.
