Zasiłek celowy jest to jednorazowe świadczenie, wypłacane na konkretny cel i służący zaspokojeniu ściśle określonej potrzeby bytowej. O przyznaniu świadczenia na ogół decyduje kryterium dochodowe. Można się jednak starać o jego wypłatę w tzw. okolicznościach wyjątkowych. Ile wynosi i komu przysługuje zasiłek celowy w 2019 r.?
Na co przeznaczony jest zasiłek celowy?
Zgodnie z art. 39 Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej:
„Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.”
Jednorazowy zasiłek może być wypłacony również na inne cele, pod warunkiem, że są one niezbędne do zapewnienia bytu.
Komu przysługuje zasiłek celowy w 2019 r.?
Zasiłek celowy przysługuje osobom, których sytuacja życiowa uległa pogorszeniu, np. z przyczyn losowych, w wyniku wypadku lub klęski żywiołowej. To komu przysługuje zasiłek celowy w 2019 r. określi głównie następujące kryterium dochodowe:
Do końca września b.r. kryterium dochodowe wynosi 634 zł dla osoby samotnie gospodarującej oraz 514 zł dla osoby w rodzinie, której dochód nie przekracza kryterium dochodowego rodziny, czyli wspomnianych 514 zł.
Od 1 października 2018 r. zaczną natomiast obowiązywać nowe kryteria dochodowe. Będą one uprawniały do uzyskania zasiłku celowego osoby, o dochodach nieprzekraczających: 701 zł dla osoby samotnie gospodarującej oraz 528 zł dla osoby w rodzinie.
Należy jednak wiedzieć, że zasiłek celowy ma charakter uznaniowy i spełnienie kryteriów dochodowych nie gwarantuje jego przyznania.
Ile wynosi zasiłek celowy?
Wysokość zasiłku celowego ustalana jest indywidualnie, zwykle po wizycie pracownika opieki społecznej. Może wynosić od kilkudziesięciu do kilkuset złotych, nie ma jednak ustawowych „widełek”. Wysokość zapomogi podyktowana jest najczęściej kryterium dochodowym oraz ilością środków, jakimi dysponuje w danym roku określony ośrodek opieki społecznej. Nie bez znaczenia jest również liczba osób uprawnionych do zasiłku celowego, szczególnie w przypadku klęsk żywiołowych, dotykających rozległych terenów.
Kiedy zasiłek celowy należy się mimo dochodów przekraczających ustalone kryterium?
W określonych sytuacjach o zasiłek celowy mogą ubiegać się również osoby, których dochody przekraczają obowiązujące kryteria dochodowe. Należą do nich przypadki, w których osoba odczuła znaczne pogorszenie sytuacji życiowej np. wskutek ciężkiego wypadku lub innego zdarzenia losowego. Jest to zasiłek celowy na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego. W przypadku, gdy osoba poniosła straty w wyniku klęski żywiołowej, może ubiegać się o zasiłek celowy na pokrycie wydatków związanych właśnie z klęską żywiołową lub ekologiczną. W takiej sytuacji dochód również nie jest kryterium branym pod uwagę, a wypłaconego zasiłku nie trzeba zwracać.
Specjalny zasiłek celowy
Jest on przyznawany w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobom, których dochody przekraczają ustawowe kryterium, w wysokości nieprzekraczającej kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.
Zasiłek celowy na zasadach zwrotu
Świadczenie to przyznawane jest w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobom lub rodzinom, których dochody przekraczają ustawowe kryterium dochodowe, z tym, że kwota zasiłku musi zostać częściowo lub całkowicie zwrócona.
Zasiłek celowy może być również wyrażony w postaci biletu kredytowanego, czyli świadczenia niepieniężnego. Jest to forma pomocy, która uprawnia do przejazdu w uzasadnionych przypadkach, koleją klasy drugiej i pociągami pośpiesznymi, jeśli tylko takie połączenie jest dostępne.
Jak uzyskać zasiłek celowy
Wniosek o przyznanie zasiłku celowego należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej odpowiednim dla miejsca zamieszkania. Do złożenia wniosku potrzebny jest dokument potwierdzający tożsamość, a w niektórych przypadkach także dokumenty potwierdzające trudną sytuację finansową, zdrowotną lub życiową. O słuszności uznania i wysokości zasiłku decydować może również wywiad środowiskowy pracownika socjalnego.
Kiedy wniosek o zasiłek celowy może zostać odrzucony?
Ponieważ zasiłek celowy ma charakter uznaniowy, a jego przyznanie wiąże się z kilkoma aspektami, może się zdarzyć, że pomimo udokumentowanych niskich dochodów, wniosek zostanie odrzucony. Może to nastąpić w następujących okolicznościach:
– pracownik socjalny uznaje, że sytuacja opisana we wniosku jest przekolorowana;
– ośrodek opieki społecznej nie dysponuje odpowiednim budżetem;
– osoba ubiegająca się o zapomogę cierpi na alkoholizm i nie czyni żadnych kroków w kierunku wyjścia z choroby (istnieje przesłanka, że pieniądze z zasiłku celowego nie zostaną spożytkowane na właściwy cel);
– osoba ubiegająca się o zasiłek jest permanentnie bezrobotna i nie czyni żadnych kroków, by próbować polepszyć swoją sytuację życiową (np. nie jest zarejestrowana jako bezrobotna).
Odrzucenie wniosku o zasiłek celowy – co zrobić?
Od decyzji Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej można wnieść odwołanie. Należy je składać w Samorządowym Kolegium Odwoławczym, w terminie nieprzekraczającym 14 dni od daty otrzymania decyzji.
