Jakie są najważniejsze elementy umowy o pracę oraz możliwości ich zmiany?

Czy przepisy prawa pracy przewidują specjalną formę dla umowy o pracę? Jakie są najistotniejsze elementy umowy o pracę oraz możliwości ich zmiany.

Przepisy prawa pracy regulują kwestie, które muszę znaleźć się w każdej umowie o pracę. Nie jest jednak prawdą, wbrew powszechnej opinii, iż pod rygorem nieważności umowa o pracę musi być sporządzona w formie pisemnej. Gdy jednak forma prawna nie zostanie zachowana, pracodawca ma obowiązek potwierdzić pracownikowi na piśmie przed dopuszczeniem pracownika do pracy ustaleń co do najważniejszych kwestii w zakresie dotyczącym stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. Ponadto, w treści dokumentu, który potwierdza ustną umowę należy jako dzień nawiązania stosunku pracy podać datę uzgodnioną w tej umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli tego terminu strony we wspomnianej umowie nie określiły – datę zawarcia ustnej umowy.

Elementy umowy o pracę

Zgodnie z treścią art. 29 § 1. Kodeksu pracy umowa o pracę powinna określać (essentialia negotii):

1. strony umowy – wskazanie zarówno pracodawcy jak i pracownika,

2. rodzaj pracy – pracodawca powinien wskazać stanowisko, określić zakres obowiązków oraz czynności pracownika,

3. miejsce wykonywania pracy,

4. wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia – wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia – wynagrodzenie stanowi ekwiwalent świadczonej pracy. Ponadto, wynagrodzenie za pracę powinno odpowiadać rodzajowi wykonywanej pracy oraz kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniać ilość i jakość świadczonej pracy. Wynagrodzenie może składać
się z wynagrodzenia zasadniczego oraz z innych składników, przyjmuje się, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną i jest płatne z dołu każdego miesiąca;

5. wymiar czasu pracy – dokładne określenie choćby minimalnej liczby godzin w miesiącu, które pracownik będzie zobowiązany przepracować,

6. termin rozpoczęcia pracy – wskazanie od kiedy pracownik związany jest umową z pracodawcą.

Umowa o pracę która nie została zawarta na piśmie

Jak wspomniałem powyżej okoliczność niezachowania formy pisemnej umowy o pracę nie stanowi przyczyny nieważności umowy. Z uwagi na fakt, że kodeks pracy nie przewiduje sankcji, natomiast treść art. 73 § 1 k.c., w zw. z art. 300 k.p., wskazuje, że czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności. Warto jednak podkreślić, że zachowanie pisemnej formy jest konieczne dla skuteczności zmiany lub uzupełnienia umowy o pracę, zwłaszcza, gdy strony wskazały w treści umowy, że każdorazowa zmiana lub uzupełnienie wymagają formy pisemnej.