Unia Europejska przyjęła nowelizację dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Głównym celem zmian jest znaczne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Zwłaszcza z sektora budowlanego odpowiedzialnego, zdaniem Komisji Europejskiej, za około 36 proc. emisji CO₂ i niemal 40 proc. zużycia energii w UE. Zakłada się, że do 2030 roku średnie zużycie energii pierwotnej zostanie zmniejszone o 16 proc. Do 2035 roku ma to już być o 20–22 proc. mniej. Plany są ambitne, ale trudno jednoznacznie przewidywać, jak pójdzie z ich realizacją.
Dyrektywa obejmuje zarówno budynki mieszkalne, jak i niemieszkalne. Dodatkowo wszystkie nowe budynki publiczne oddawane do użytku od 2028 roku oraz prywatne od 2030 roku mają być zeroemisyjne.
Koniec z dotacjami dla kotłów na paliwa kopalne
Reforma EPBD przynosi istotne zmiany w ogrzewaniu. Od 2025 roku państwa członkowskie nie mogą finansować zakupu i montażu nowych kotłów zasilanych np. węglem. Choć nie oznacza to zakazu ich użytkowania, Komisja Europejska stawia na ich stopniowe wycofywanie z rynku, aby UE „zazieleniała” się coraz mocniej. Każde państwo członkowskie powinno opracować plan wyeliminowania takich urządzeń.
Zgodnie z nowelizacją wszystkie budynki będą musiały mieć świadectwo charakterystyki energetycznej. Okaże się ono niezbędne m.in. przy sprzedaży, wynajmie lub ubieganiu się o wsparcie finansowe. Certyfikaty będą jasno określać klasę energetyczną budynku – od A do G.
Nowe budynki będą musiały spełniać surowe normy – być zeroemisyjne i gotowe do montażu paneli słonecznych bez konieczności zmian konstrukcyjnych. Projektanci będą musieli uwzględniać m.in. wykorzystanie naturalnego światła, odzysk ciepła z wentylacji i ekologiczne materiały budowlane.
Wsparcie finansowe i społeczne to na razie szansa, a nie przymus
Nowe przepisy co prawda nie przewidują kar finansowych dla właścicieli budynków, którzy nie przeprowadzą modernizacji, ale zakładają system zachęt i presję rynkową. Państwa członkowskie będą zobowiązane do wdrażania programów wsparcia: dotacji, ulg podatkowych, tanich kredytów i doradztwa technicznego na różnych etapach inwestycji. Na razie w ten sposób UE chce niejako „wymuszać” na obywatelach dostosowanie się do proekologicznych norm. Szczególny nacisk położono na pomoc osobom, którym grozi ubóstwo energetyczne, pozbawionych pieniędzy na remonty.
W Polsce pewnie będą kontynuowane programy w typie „Czystego Powietrza”. Jednak ich skuteczność zależy od uproszczenia procedur i zwiększenia zaufania społecznego. Wciąż bowiem wielu właścicieli nie zna korzyści płynących z termomodernizacji lub obawia się wysokich kosztów początkowych.
