Testament jest bez wątpienia najpopularniejszą instytucją prawa spadkowego. Czym zatem jest zapis windykacyjny i w jakich sytuacjach możemy z niego korzystać?
Podatki oraz prawo spadkowe na tle innych gałęzi prawa wyróżnia fakt, iż z upływem czasu dosięgają wszystkich. W odróżnieniu od skomplikowanych regulacji procedury cywilnej oraz karnej o prawie spadkowym nie czytają tylko prawnicy. Czym jest zapis windykacyjny, jedna z najpopularniejszych instytucji prawa spadkowego? Dla kogo jest przeznaczony i jak możemy z niego skorzystać?
Czym jest zapis windykacyjny?
Dzięki zapisowi windykacyjnemu spadkodawca otrzymał kolejną możliwość dysponowania swoim majątkiem. W prosty sposób umożliwia bowiem przekazanie na rzecz konkretnej osoby wybranej części majątku. Co istotne, może być to także nieruchomość. Stanowi idealne rozwiązanie, gdy spadkodawca jest w pełni zdecydowany i chce, aby konkretny składnik należący do jego majątku został przekazany innej osobie.
Obdarowany zapisobiorca windykacyjny będzie odpowiadał za długi spadkowe solidarnie z innymi spadkobiercami. Do działu spadku będzie to odpowiedzialność solidarna, zaś już po nastąpieniu podziału – proporcjonalna, uzależniona od wartości otrzymanego przysporzenia.
Warto również podkreślić, że zapisobiorca windykacyjny może zostać zobowiązany do zapłaty zachowku w przypadku, gdy nie będzie możliwe wyegzekwowanie go od spadkobierców. Pamiętajmy jednak, że odpowiedzialność ograniczona jest wyłącznie do wartości zapisu windykacyjnego. Równocześnie zapisobiorca ma możliwość zwolnienia się z obowiązku zapłaty zachowku poprzez wydanie przedmiotu zapisu.
Kiedy nabywa się przedmiot zapisu?
Warto podkreślić, że z chwilą śmierci spadkodawcy zapisobiorca nabywa dany przedmiot. Prawo własności nabywane jest z mocy prawa. Jeśli chcielibyśmy rozporządzić naszym majątkiem przy wykorzystaniu instytucji zapisu windykacyjnego, to w pierwszej kolejności powinniśmy udać się do notariusza. Dzięki temu rozwiązaniu będziemy mogli dokonać przekazania konkretnego przedmiotu również na rzecz osoby, która nie znajduje się w gronie naszych naturalnych spadkobierców. Oznacza to, że zapis windykacyjny jest świetnym rozwiązaniem, gdy utrzymujemy bliskie lub wręcz rodzinne więzi z obcymi – według prawa – osobami.
Jak wspomniałem wyżej konieczna będzie wizyta u notariusza, ponieważ zapis windykacyjny można skutecznie ustanowić jedynie w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego. Należy także pamiętać, że nie wszystko może być przedmiotem zapisu. Do katalogu należą bowiem wyłącznie rzeczy oznaczone co do tożsamości, zbywalne prawa majątkowe, przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne oraz ustanowienie na rzecz zapisobiorcy użytkowania lub służebności.
W przypadku zapisu windykacyjnego zastrzeżenie warunku lub terminu jest niemożliwe. Gdyby jednak ktoś się zapomniał i je ustanowił, to będą po prostu uznane za nieważne. Co jednak, jeśli zapisobiorca windykacyjny nie chce przyjąć przedmiotu zapisu? Wówczas składnik ten zostanie włączony do masy spadkowej i będzie podlegał dziedziczeniu na normalnych zasadach.
